Η Συμπαράταξη Πολιτών για το θέμα του σεισμού της Σάμου
Η Συμπαράταξη Πολιτών από την επόμενη κιόλας ημέρα του σεισμού με ανακοίνωση της ζητούσε από τη Περιφερειακή Αρχή να μην εφησυχάσει ούτε μία στιγμή και να ξεκινήσει τις προσπάθειες για να επουλωθούν οι πληγές που άνοιξε ο σεισμός κύρια στη Σάμο αλλά και στη Χίο και την Ικαρία σε μικρότερο βαθμό.
Η παράταξή μας είχε κάθε λόγο να ανησυχεί μετά τη δήλωση του Πρωθυπουργού ότι «η Σάμος άντεξε», ενώ ήταν προφανές σε όλους ότι το μέγεθος των ζημιών σε σπίτια, επιχειρήσεις, εκκλησίες, μνημεία, σχολεία και υποδομές ήταν τέτοιο που θα χρειαζόταν ιδιαίτερη μέριμνα από τη πλευρά της κυβέρνησης για να αντιμετωπιστούν μέσα σε λογικό χρονικό διάστημα ώστε το νησί να ξαναβρεί τους ρυθμούς του το συντομότερο δυνατόν.
Στους τρεις μήνες που πέρασαν επιβεβαιώθηκαν οι φόβοι μας σε όλα τα επίπεδα. Ελάχιστα έχουν γίνει για ανακούφιση των πληγέντων, δεν έγινε αίτημα προς το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ για την χρηματοδότηση της αποκατάστασης των δημόσιων υποδομών, ενώ η κυβέρνηση σε ότι αφορά τις αποζημιώσεις θεσμοθέτησε χαμηλότερα επίπεδα από εκείνα της Λέσβου και των άλλων περιοχών. Ταυτόχρονα οι συνολικές δεσμεύσεις της είναι θολές και η Αυτοδιοίκηση φαίνεται να μην αντιδρά. Την ίδια στιγμή μάλιστα που η Kυβέρνηση δηλώνει ότι δεν μπορεί να διαθέσει περισσότερους μηχανικούς για τους ελέγχους των κτιρίων, βρίσκει τρόπους να προσλάβει συνοριοφύλακες, αστυφύλακες για τα πανεπιστήμια, ειδικούς φρουρούς κλπ, και η Περιφέρεια «ιχνιλάτες» πελατειακών σχέσεων, αλλά όχι υπαλλήλους για να συνδράμουν τους πολίτες.
Και πάλι δυστυχώς, πολλοί αυτοδιοικητικοί εξακολουθούν να αποδέχονται την αφόρητη αυτή κατάσταση μοιρολατρικά και σιωπηρά. Προτιμούν επιμελώς να αποφεύγουν τις δημόσιες συζητήσεις για το θέμα που θα αναδείξει την ανεπάρκεια της κυβερνητικής πολιτικήςκαι την δική τους αδράνεια, αρκούμενοι, κατά περίσταση, πότε σε απρεπείς λεοντραρισμούς και πότε σε ανούσια ευχαριστήρια για τα αυτονόητα.
Μετά από πιέσεις της ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ και άλλων παρατάξεων, ο πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου κ. Αρώνηςμετά από πολλές αναβολές μας ανακοίνωσε ότι θα φέρει την επόμενη εβδομάδα το θέμα για συζήτηση.Το Περιφερειακό Συμβούλιο ως πολιτικό όργανο προγραμματισμού της ανάπτυξης στα νησιά του Βορείου Αιγαίουέχει κατά νόμο την αρμοδιότητα και την υποχρέωση, έστω και με 3μηνη καθυστέρηση, να ασχοληθεί με την μετασεισμική Σάμο.
Η ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ καταθέτει τις προτάσεις της δημόσια και ζητά από τη Περιφερειακή Αρχή να συνεργαστεί ώστε το ΠΣ να υιοθετήσει μια απόφαση που να πιέζει τη Κυβέρνηση να προχωρήσει σε συγκεκριμένες ενέργειες καιπου θα ενεργοποιεί τη Περιφέρεια ώστε να εργαστεί σε συνεργασία με τους Δήμους και τους άλλους τοπικούς φορείς για να επιτευχθεί η ανασυγκρότηση του νησιού το ταχύτερο δυνατόν.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΕΠΕΙΩΝ ΤΟΥ ΣΕΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΣΑΜΟΥ
Ολοι πλέον έχουμε διαπιστώσει ότι ο σεισμός της 30ης Οκτωβρίου 2020 στη Σάμο επέφερε σοβαρό πλήγμα στην οικονομική και κοινωνική ζωή ολόκληρου του νησιού και ευρύ ρήγμα στην αναπτυξιακή του πορεία. Το Περιφερειακό Συμβούλιο σαν πολιτικό όργανο προγραμματισμού της ανάπτυξης στα νησιά του Βορείου Αιγαίου έχοντας αναλύσει την κατάσταση, προτείνει σχέδιο άμεσων, μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων δράσεων στο πλαίσιο στήριξης του τόπου σε συνεργασία με την Αυτοδιοίκηση πρώτου βαθμού, τους παραγωγικούς φορείς και τους πολίτες και καλεί την κυβέρνηση να πάρει όλες τις πρωτοβουλίες για υλοποίηση των δράσεων αυτών.
Οι προτάσεις μας για την αντιμετώπιση των συνεπειών του σεισμού κυρίως στη Σάμο, αλλά και στη Χίο και στην Ικαρία, είναι δύο κατηγοριών:
- Η πρώτη αφορά δράσεις για την ανακούφιση των πληγέντων και την επισκευή κατοικιών, καταστημάτων, εκκλησιών, μνημείων και δημόσιων υποδομών σε όλα τα νησιά.
- Η δεύτερη αφορά δράσεις για το σχεδιασμό της ανασυγκρότησης της Σάμου.
Στη πρώτη κατηγορία παρεμβάσεων εντάσσουμε:
- Τον άμεσο ορισμό συντονιστή πολιτικό πρόσωπο πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης εγνωσμένου κύρους και κοινής αποδοχής με έδρα τη Σάμο και αρμοδιότητα να προτείνει την έκδοση των αναγκαίων αποφάσεων , τη σωστή υλοποίηση των αποφάσεων, το συντονισμό των εμπλεκόμενων κ.ά
- την όσο το δυνατόν ταχύτερη διεκπεραίωση των όσων μέχρι σήμερα η κυβέρνηση έχει δρομολογήσει για την αρωγή των σεισμοπλήκτων των νησιών με την κατά 100% στήριξή τους από το Κράτος, με την άμεση εκταμίευση πόρων για τις αποζημιώσεις των πληγέντων και για την αποκατάσταση των ζημιών στο Δημόσιο και Ιδιωτικό τομέα.
- Την Έκδοση απόφασης εγγυοδοσίας εκ μέρους του Δημοσίου (ΦΕΚ 1802/Β/22.5.19)- σαν πρώτο βήμα- ως μέτρο πίεσης των Τραπεζών προκειμένου να χορηγούν στους σεισμοπαθείς το Άτοκο Δάνειο που αντιστοιχεί στο 20% της στεγαστικής συνδρομής. Επειδή όμως -όπως φαίνεται από τις προηγούμενες περιπτώσεις φυσικών καταστροφών – αυτό δεν είναι αρκετό για να κάμψει την άρνηση των Τραπεζών στη χορήγησή του, να διερευνηθεί και άλλος τρόπος προκειμένου να μην μένει κενό γράμμα η άτοκη δανειοδότηση για τα κόκκινα κτίρια όπως έγινε στη Λέσβο.
- την άρση των αδικιών από τη σύγκριση των επιδοτήσεων που δόθηκαν το 2017 στο σεισμό της Λέσβου με τις επιδοτήσεις του σεισμού της Σάμου (το 2020 και εν μέσω πανδημίας) όπως προκύπτει από το συνημμένο ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΠΙΝΑΚΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΩΝ ΣΕ ΛΕΣΒΟ και ΣΑΜΟ, ΙΚΑΡΙΑ, ΧΙΟ
Σημειωτέον ότι η αποκομιδή των αδρανών, η αγορά και διαχείριση των οικοδομικών υλικών καθώς και ότι το πλείστον των κτισμάτων είναι επίκοινα επιβαρύνουν σημαντικά τις τιμές ανακατασκευής. Πρέπει λοιπόν να διορθωθεί το ΦΕΚ 5293/Β/01-12-2020 για την στεγαστική συνδρομή στον σεισμό Σάμου, Ικαρίας και Χίου και να προστεθεί παράγραφος με την προσαύξηση λόγω νησιωτικότητας και παραμεθορίου περιοχής τουλάχιστον 10% και για τους παραδοσιακούς – ιστορικούς οικισμούς προσαύξηση τουλάχιστον 20%. Οι προσαυξήσεις αυτές να ισχύουν για τις επισκευές και ανακατασκευές κτιρίων καθώς και για την κατεδάφιση κτιρίων.
- τη διόρθωση του ΦΕΚ 5500/Β/14-12-2020 για την επιδότηση ενοικίου στην σεισμόπληκτη Σάμο ώστε να μην υπάρχουν οι περιοριστικές διατάξεις των 25 χιλιομέτρων (ενδεχόμενη δεύτερη οικία στο χωριό) και να συμπεριληφθούν και οι διαμένοντες σε ζώνες υποχρεωτικής εκκένωσης περιοχών με απόφαση του Δημάρχου (λόγω επικινδυνότητας όμορων κτιρίων).
- Άμεση και επαρκής χρηματοδότηση των Δήμων κυρίως της Σάμου για την επισκευή των κτιρίων της Προσχολικής, της Ειδικής, της Υποχρεωτικής Αγωγής, των Γυμνασίων και Λυκείων και των υποδομών του Πανεπιστημίου Αιγαίου στο Καρλόβασι σε συνεργασία με την ΚΤΥΠ και το συναρμόδιο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, συμπεριλαμβανομένων ιερών ναών και άλλων εμβληματικών και ιστορικών κτιρίων που δεν έχουν χαρακτηριστεί από το ΥΠΟΑ ως μνημεία.
- Η αναστήλωση, διάσωση, αξιοποίηση των χαρακτηρισμένων με αποφάσεις του ΥΠΟΑ μνημείων κάθε είδους και κάθε ιστορικής περιόδου με πρόγραμμα και προτεραιότητες.
- Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για τρία χρόνια ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ του ακινήτου (οικοπέδου και πληγέντος κτίσματος) σύμφωνα με το ΦΕΚ 110/Α/1.8.17 (Νόμος 4484 της 1/8/2017 άρθρο 13) που ίσχυσε για τον σεισμό της Λέσβου.
- Κούρεμα των χρεών των σεισμοπλήκτων βάσει αντικειμενικών οικονομικών και κοινωνικών κριτηρίων.
- Ανάληψη από το κράτος των τρεχουσών οφειλών στη ΔΕΗ και διαγραφή από τους Δήμους των τελών Ύδρευσης και Αποχέτευσης βάσει αντικειμενικών οικονομικών και κοινωνικών κριτηρίων (επιχορήγηση παγίων δαπανών σε άτομα και επιχειρήσεις που έχουν πληγεί).
- Απαλλαγή από την συμμετοχή στα φάρμακα των μονίμων κατοίκων των πληγέντων οικισμών επί τριετία όπως έγινε και στο σεισμό της Λέσβου.
- Να δοθεί εφάπαξ οικονομική βοήθεια μέχρι 5.000€ σε όλους τους πληγέντες όπως έγινε στην πλημμύρα της Καρδίτσας και στην Εύβοια.
- Να ισχύσει και για τους ιστορικούς οικισμούς των νησιών ό,τι είναι νομοθετημένο για τους παραδοσιακούς οικισμούς.
- Να εκδοθεί νέα Υπουργική Απόφαση για την χορήγηση επιδότησης για κατεδάφιση σεισμοπλήκτων κτιρίων με αποφάσεις ΠΑΕΕΚ, παρόμοια με το ΦΕΚ 3490/5-10-2017 (Λέσβος).
α) Η επιδότηση κατεδάφισης να είναι τουλάχιστο 10€/κυβικό μέτρο, που υπολογίζεται σύμφωνα με τον όγκο του υπερκείμενου του εδάφους κτιρίου που θα κατεδαφιστεί, όπως περιγράφεται στο ΠΑΕΕΚ που εκδίδει η ΔΑΕΦΚ.
β) Σε περίπτωση που τίθενται ειδικοί όροι διατήρησης όψεων ή στοιχείων κτιρίου να υπάρχει προσαύξηση 20%.
γ) Δικαιούχοι επιδότησης κατεδάφισης είναι οι ιδιοκτήτες των κτιρίων για τα οποία έχουν εκδοθεί ΠΑΕΕΚ. Να ληφθούν υπόψιν οι ειδικές συνθήκες που επικρατούν στους οικισμούς των νησιών με τα στενά δρομάκια, τις μεσοτοιχίες και την έλλειψη αύλειων χώρων για την προσωρινή απόθεση των αδρανών.
- Να χρηματοδοτηθούν επαρκώς οι Δήμοι για την αποκομιδή των αδρανών υλικών των κατεδαφίσεων και για την διαμόρφωση και δημιουργία Ταμείου Υλικών Κατεδάφισης και ΧΥΤΑ αδρανών.
- Να νομοθετηθεί ή και να επικαιροποιηθεί η διάταξη για την υπερκάλυψη των οικοπέδων στους οικισμούς κατά τις εργασίες επανακατασκευής των κτιρίων που έχουν πληγεί.
- Να ψηφιστεί ο νόμος που θα ορίζει σαφώς τις διαδικασίες κατεδάφισης των επικινδύνως ετοιμόρροπων κτιρίων όπως έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση δια στόματος πρωθυπουργού.
- Απλούστευση του θεσμικού πλαισίου μεταφοράς των μαθητών δαπάναις του κράτους και πρόβλεψη ενεργειών σε συνθήκες εκτάκτου ανάγκης τόσο για τις μεταφορές όσο και για την ταχύτατη προμήθεια προκατασκευασμένων οικίσκων και άλλων χρηστικών ειδών καθώς και ταχείας ενοικίασης χώρων για τις έκτακτες ανάγκες της Αυτοδιοίκησης και του Δημοσίου.
- Ενεργοποίηση των ΚΕΠ και ειδική εκπαίδευση των υπαλλήλων για την εξυπηρέτηση των πληγέντων με προσπάθεια υπέρβασης της γραφειοκρατίας.
- Η μοριοδότηση των υποψηφίων των σεισμόπληκτων περιοχών για την εισαγωγή τους στην Ανώτατη Εκπαίδευση για το τρέχον έτος
- Ενίσχυση του στελεχιακού δυναμικού των Δημόσιων Υπηρεσιών και της Αυτοδιοίκησης στη Σάμο με μόνιμες ή τουλάχιστον 3ετούς διάρκειας προσλήψεις (υπάλληλοι, ει δυνατόν με δικαίωμα υπογραφής) όλων των ειδικοτήτων, κατά τα οργανογράμματα των Υπηρεσιών και ειδικότερα τεχνικών, γεωτεχνικών, διοικητικών, οικονομικών, υγειονομικών και εκπαιδευτικών για τη διαχείριση και την ανασυγκρότηση της νήσου, την στήριξη όλων των τομέων της Οικονομίας και την αξιοποίηση των πόρων του νέου ΕΣΠΑ και του 5ετούς Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και Ανάπτυξης που είναι επί θύραις.
- Εγκατάσταση στη Σάμο άρτιων Υπηρεσιών των εμπλεκόμενων Υπουργείων και προσλήψεις προσωπικού στην ΔΑΕΦΚ σε κεντρικό επίπεδο ώστε το στελεχιακό της δυναμικό να είναι επαρκές για την γρήγορη διεκπεραίωση των περιστατικών αρμοδιότητάς της σε ολόκληρη τη χώρα.
- Το κόστος της αποκατάστασης των ζημιών, κάθε είδους, να είναι ανεξάρτητο και πέραν των κονδυλίων που αναλογούν στα νησιά, τόσο από το πενταετές Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων όσο και από τους Ευρωπαϊκούς Πόρους κάθε είδους της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027 που επίκεινται και αναμένονται.
Σε ότι αφορά στην υλοποίηση ενός σχεδίου ανασυγκρότησης της Σάμου:
- Δημιουργία Οργανισμού Αναπτυξιακής Ανασυγκρότησης της Σάμου που θα αναθέσει άμεσα την εκπόνηση του Στρατηγικού Σχεδίου (MasterPlan) της μετασεισμικής Σάμου.
- Αξιοποίηση του Πανεπιστημίου Αιγαίου και της Παγκόσμιας Ακαδημαϊκής Κοινότητας (Σεισμολόγοι, Ειδικοί Επιστήμονες Πρόληψης και Διαχείρισης Κρίσεων και Φυσικών Καταστροφών κλπ.) για την ανασυγκρότηση του νησιού και την δημιουργία και θέσπιση κανόνων Πολιτικής Προστασίας.
- Η αξιοποίηση της UNESCO, της Διεθνούς Ένωσης Σηραγγολόγων, της Αμερικανικής Εταιρίας Πολιτικών Μηχανικών (ASCE) [Ευπαλίνειο] και άλλων Διεθνούς εμβέλειας οργανισμών τέχνης και πολιτισμού για την στήριξη των αρχαιολογικών μνημείων της Σάμου.
- Η αξιοποίηση του Πανεπιστημίου Αιγαίου, της Ακαδημαϊκής Κοινότητας της Χώρας μας, του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, όλων των φορέων και οργάνων, Επιστημονικών, Συνδικαλιστικών και μη, των Παραγωγικών Τάξεων του τόπου (ΕΟΣΣ, Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος κλπ).
- Να ζητηθεί απευθείας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ταμείο Αλληλεγγύης η στήριξη μας για την αποκατάσταση των δημόσιων δομών της Σάμου (Σχολεία, Δημόσια Κτίρια, Μνημεία κλπ).
- Δημιουργία Υπηρεσίας Πολιτικής Προστασίας Ευρωπαϊκών Προδιαγραφών σε Κεντρικό και Περιφερειακό επίπεδο και στελέχωση τους με το απαραίτητο και εξειδικευμένο προσωπικό, με κατάλληλο εξοπλισμό και τις δέουσες πιστώσεις για την πρόληψη και αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών καθώς και των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.
Το Περιφερειακό Συμβούλιο αποφασίζει τη σύσταση διαπαραταξιακής Επιτροπής ώστε να συμβάλει στην διαμόρφωση και η στήριξη και συμπόρευση για ένα ενωτικό, διεκδικητικό και οραματικό κίνημα στη Σάμο με αντιπροσωπευτική εκπροσώπηση και μαχητική ηγεσία που θα παλέψει και θα κερδίσει την ανασυγκρότηση του νησιού.
Για τη ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ
Γιούλα Αργυρούδη
Μανόλης Κάρλας
Μαρία Νικολάρα
Γιάννης Σπιλάνης
