Κορυφαία έκφραση του αισθήματος του ανήκειν στην κοινότητα και της αλληλεγγύης των μελών της αποτελεί η επιτέλεσή των «Πανηγυριών της Ικαρίας» σύμφωνα με την υπ΄ αριθμόν 17297 απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού
Δελτίο Τύπου των Ικαριακών Δρώμενων – Φεστιβάλ Ικαρίας (17/01/2022)
Με την απόφαση από το ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ& ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ, ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ, ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ, ΤΜΗΜΑ ΑΫΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ από 17/01/2022 Α.Π.:17297 εγκρίνεται και εγγράφεται σαν στοιχείο τα «Πανηγύρια της Ικαρίας» στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, «διότι η επιτέλεσή του αποτελεί κορυφαία έκφραση του αισθήματος του ανήκειν στην κοινότητα και της αλληλεγγύης των μελών της».
Τα πανηγύρια είναι βασικό στοιχείο της πολιτιστικής ταυτότητας της Ικαρίας. Πανηγύρια γίνονται και στον υπόλοιπο ελλαδικό χώρο, ωστόσο στην Ικαρία διατηρούν την κοινωνική και οικονομική τους σημασία για τις Ικαριακές κοινότητες και την τοπική οικονομία.
Τα πανηγύρια της Ικαρίας ήταν και παραμένουν ζωντανή έκφραση του εντόπιου πολιτισμού και κρίσιμα στοιχεία της ταυτότητας της κοινότητας. Ιστορικά, έχουν χρησιμοποιηθεί και εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση των όρων ζωής της κοινότητας, μέσω της υλοποίησης κοινωφελών έργων. Ταυτόχρονα, παρέχουν το πλαίσιο για πλήθος πολιτισμικών εκφράσεων, όπως προφορικές παραδόσεις, τελετουργικές πρακτικές, πρακτικές γλεντισμού και μουσικοχορευτικές επιτελέσεις.
Τα πανηγύρια της Ικαρίας είναι η γιορτή των αγίων, των χωριών και των μελών της κοινότητας. Πρόκειται για πολιτισμική πρακτική κομβική στη ζωή των ικαριακών κοινοτήτων. Αναγνωρίζονται από τους εντόπιους ως «παμπάλαιο έθιμο», που «έτσι το ‘βραμε», και που νιώθουν την υποχρέωση να το μεταλαμπαδεύουν στις νεότερες γενιές.
Σκόρπιες πληροφορίες έρχονται από παλαιότερα έγγραφα που σώζονται (16ος-19ος αι.). Αυτά δείχνουν ότι τα πανηγύρια γίνονταν από προσφορές για εορτασμό των αγίων και για τη μνημόνευση νεκρών μελών της κοινότητας. Από την αυγή του 20ού αιώνα έως τις μέρες μας τα πανηγύρια γίνονται για κοινωφελείς σκοπούς.
Τα τελευταία χρόνια, τα πανηγύρια της Ικαρίας, έχουν τύχει διεθνούς ενδιαφέροντος και προβολής, με αφιερώματα στον τύπο. Κάτι τέτοιο, πέρα από τις αναπτυξιακές προοπτικές συνιστά μια προβολή για τον ελληνικό λαϊκό πολιτισμό, έναν τρόπο να επικοινωνηθούν σε διεθνή ακροατήρια αξίες, νοήματα, πρακτικές και γνώσεις που έχουν σημασία για τη σύγχρονη ελληνική κοινωνία.
Αυτό επετεύχθει μετά από ενέργειες των Ικαριακών Δρώμενων – Φεστιβάλ Ικαρίας μετά από αίτησης και συγκέντρωσης όλων των απαιτούμενων στοιχείων για την έγκριση.
Από τα μέλη του Δ.Σ.
Αθήνα 17/1/2022
Θέμα: Εγγραφή του στοιχείου «Πανηγύρια της Ικαρίας» στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας
ΑΠΟΦΑΣΗ
Έχοντας υπόψη:
1) τις διατάξεις:
α) Του ν. 4622/2019 (ΦΕΚ 133/Α/07-08-2019) «Επιτελικό Κράτος: Οργάνωση, λειτουργία … Διοίκησης»,
β. του ΠΔ 70/2015 (ΦΕΚ 114/Α/22.9.2015) για την «Ανασύσταση των Υπουργείων…» και ειδικά το άρθ. 2 που αφορά την ανασύσταση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, γ. του ΠΔ 4/2018 (ΦΕΚ 7/Α/22.01.2018) «Οργανισμός Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού»,
δ. του Π.Δ. 83/2019 (ΦΕΚ 121/Α/9.07.2019) «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών»,
ε. του άρθρου 10 του Π.Δ. 84/2019 (ΦΕΚ 123/Α/17.7.2019) «Σύσταση και Κατάργηση Γενικών Γραμματειών και Ειδικών Γραμματειών/ Ενιαίων Διοικητικών
Τομέων Υπουργείων»,
στ. της με Α.Π. ΥΠΠΟΑ/ΥΠΟΥΡΓΟΣ/397848/12/26.07.2019 (ΦΕΚ ΥΟΔΔ 485/26.07.2019) Απόφασης «Διορισμός Μετακλητού Γενικού Γραμματέα Πολιτισμού στο ΥΠΠΟΑ»,
ζ. τουν. 4858/2021 “Κύρωση Κώδικα νομοθεσίας για την προστασία τωναρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς” (ΦΕΚ 220/Α’/2021),η. του ν. 3521/2006 «Κύρωση της Σύμβασης για την Προστασία της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς» (ΦΕΚ 275/Α/22.12.2006),
θ. του ΠΔ 62/2012 (ΦΕΚ:Α:112/03-05-2012) «Καταγραφή, αποτύπωση και τεκμηρίωση άυλων πολιτιστικών αγαθών».
2) Την με αρ. πρωτ.: ΥΠΠΟΑ/ΥΓ/Γ∆∆ΥΗ∆/∆∆Α∆/Τ∆ΜΠ/607368/58925/43903/41284/15828/ 09-11-2020 (ΑΔΑ Ψ2ΘΣ4653Π4-66Ε) Υπουργική Απόφαση, σχετικά με τη συγκρότηση της Εθνικής Επιστημονικής Επιτροπής για την εφαρμογή της Σύμβασης για την προστασία της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
3) Τον σχετικό φάκελο που υποβλήθηκε στη Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την ΑΜΚΕ Ικαριακά Δρώμενα – Φεστιβάλ Ικαρίας και τους Σταμάτη Βασίλαρο, Βασίλη Καρναβά, Χαρούλα Κ. Κοτσάνη, Μαρία Μπαρέλη-Γαγλία, και Γιώργο Σπέη, συντάκτες του Δελτίου.
4) Την ομόφωνη θετική γνωμοδότηση αναφορικά με το υποβληθέν Δελτίο εγγραφής του στοιχείου «Πανηγύρια της Ικαρίας» της Εθνικής Επιστημονικής Επιτροπής για την εφαρμογή της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς,
ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ
Εγκρίνουμε την εγγραφή του στοιχείου «Πανηγύρια της Ικαρίας» στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, όπως περιγράφεται στο συνημμένο Δελτίο Στοιχείου Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς που φέρει τον παραπάνω τίτλο, διότι η επιτέλεσή του αποτελεί κορυφαία έκφραση του αισθήματος του ανήκειν στην κοινότητα και της αλληλεγγύης των μελών της.
Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού
Λίνα Μενδώνη
