Η 20η Μαΐου σηματοδοτεί την Παγκόσμια Ημέρα Μέλισσας η οποία καθιερώθηκε το 2017, μετά από πρόταση της Σλοβενίας στον ΟΗΕ. Ημέρα αφιερωμένη στην ευαισθητοποίηση για την κρίσιμη συμβολή των μελισσών και των άλλων επικονιαστών, όπως οι πεταλούδες, οι νυχτερίδες και τα κολίμπρι, στη διατήρηση της υγείας των οικοσυστημάτων και τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας παγκοσμίως.
Ο Μελισσοκομικός Περιβαλλοντικός Σύλλογος Σαρωνικού, με σημερινή του ανάρτηση, υπενθυμίζει την κυκλοφορία, της παγκοσμίως πρώτης σειράς, τεσσάρων γραμματοσήμων με την εικόνα της μέλισσας, σε συνεργασία με τα ΕΛΤΑ το 2018. Αυτή η πρωτοβουλία προώθησε την μελισσοκομία και ανέδειξε τη σημασία της μέλισσας σε διεθνές επίπεδο.
Η Ζωτική Σημασία των Επικονιαστών
Σύμφωνα με το περιφερειακό κέντρο πληροφόρησης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών οι μέλισσες και άλλοι επικονιαστές είναι απαραίτητοι για την επιβίωση των οικοσυστημάτων μας. Σχεδόν το 90% των άγριων ανθοφόρων ειδών βασίζεται αποκλειστικά ή εν μέρει στους επικονιαστές όπως και το 75% των εδώδιμων φυτών και το 35% της γεωργικής γης στον κόσμο. Η συμβολή των μελισσών μέσω της επικονίασης δεν συνεισφέρει μόνο στην επισιτιστική ασφάλεια αλλά είναι κρίσιμη και για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
Οι μέλισσες βρίσκονται σε κίνδυνο. Ο τρέχων ρυθμός εξαφάνισης των ειδών είναι από 100 έως 1.000 φορές μεγαλύτερος από το φυσιολογικό εξαιτίας των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Σχεδόν το 35% των ασπόνδυλων επικονιαστών, κυρίως οι μέλισσες και οι πεταλούδες, και περίπου το 17% των σπονδυλωτών, όπως οι νυχτερίδες, κινδυνεύουν με εξαφάνιση σε παγκόσμιο επίπεδο.
Επιπτώσεις της Εξαφάνισης των Επικονιαστών
Αν συνεχιστεί αυτή η τάση, οι θρεπτικές καλλιέργειες, όπως τα φρούτα και οι ξηροί καρποί, θα αντικαθίστανται από βασικές καλλιέργειες όπως το ρύζι και οι πατάτες, οδηγώντας σε διατροφική ανισορροπία. Οι εντατικές γεωργικές πρακτικές, η αλλαγή χρήσης γης, η μονοκαλλιέργεια, τα φυτοφάρμακα και η κλιματική αλλαγή δημιουργούν προβλήματα για τους πληθυσμούς των μελισσών και την ποιότητα των τροφίμων.
Ανάγκη για προστασία
Ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Μελισσοκόμων τονίζει την ανάγκη για προστασία των μελισσών και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Ο Σύνδεσμος ενημερώνει πως οι μέλισσες είναι ζωτικής σημασίας για την επικονίαση του 80% όλων των ανθοφόρων φυτών, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 130 ειδών φρούτων και λαχανικών. Μία στις τρεις μπουκιές του φαγητού μας – από φρούτα και λαχανικά μέχρι σοκολάτα, καφέ, ξηρούς καρπούς και μπαχαρικά – δημιουργείται με τη βοήθεια επικονιαστών.
Ενθάρρυνση των Νέων να Ασχοληθούν με τη Μελισσοκομία και την προστασία των επικονιαστών
Η φετινή εκστρατεία της Διεθνούς Οργάνωσης Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ έχει ως στόχο να ενθαρρύνει τους νέους να ασχοληθούν με τη μελισσοκομία και την προστασία των επικονιαστών. Η Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος στηρίζοντας την εκστρατεία αυτή καλεί τους νέους να μάθουν περισσότερα για την κλιματική αλλαγή και τη σημασία των μελισσών.
Σε αναγνώριση του καθοριστικού ρόλου που μπορούν να διαδραματίσουν οι νέοι στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι μέλισσες και άλλοι επικονιαστές, η Παγκόσμια Ημέρα Μέλισσας 2024 επικεντρώνεται σε αυτούς, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συμμετοχής των νέων στις προσπάθειες για τη μελισσοκομία και τη διατήρηση των επικονιαστών, αναγνωρίζοντάς τους ως τους μελλοντικούς διαχειριστές του περιβάλλοντός.
Η φετινή εκστρατεία στοχεύει στην ευαισθητοποίηση των νέων και άλλων ενδιαφερομένων για τον ουσιαστικό ρόλο των μελισσών και άλλων επικονιαστών στη γεωργία, την οικολογική ισορροπία και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Με τη συμμετοχή των νέων σε μελισσοκομικές δραστηριότητες, εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες και προσπάθειες υπεράσπισης, μπορούμε να εμπνεύσουμε μια νέα γενιά περιβαλλοντικών ηγετών και να τους δώσουμε τη δυνατότητα να επηρεάσουν θετικά τον κόσμο.
Η προώθηση ποικιλόμορφων γεωργικών συστημάτων και η μείωση της εξάρτησης από τοξικές χημικές ουσίες μπορούν να διευκολύνουν την αύξηση της επικονίασης. Αυτή η προσέγγιση μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα και την ποσότητα των τροφίμων, ωφελώντας τόσο τους ανθρώπινους πληθυσμούς όσο και το οικοσύστημα.
Αγαπάμε τη μέλισσα γιατί:
Ένα κείμενο το Ανδρέα Θρασυβούλου καθηγητή στο Εργαστήριο Μελισσοκομίας-Σηροτροφίας του Τμήματος Γεωπονίας, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
- Σ’ αυτή στηρίζεται η επιβίωση των περισσότερων φυτών.
- Με τη βοήθειά της αυξάνονται οι αποδόσεις στα καλλιεργούμενα φυτά και η διατήρηση της αυτοφυούς βλάστηση.
- Χάρη σ’ αυτή βελτιώνεται η ποιότητας φρούτων, λαχανικών, σπόρων, φυτικών ινών, αιθέριων ελαίων και άλλων προϊόντων της φύσης.
- Σ’ αυτή οφείλεται η διατήρηση της βιοποικιλότητας της φύσης και της ζωής στο οικοσύστημα.
- Προστατεύει, εμπλουτίζει και αναβαθμίζει τα δασικά και αγροτικά οικοσυστήματα.
- Με την σταυρεπικονίαση, δημιουργεί απογόνους που συνδυάζουν τα κληρονομικά χαρακτηριστικά δύο γονέων, με γενετική παραλλακτικότητα, καλύτερη προσαρμογή, επιβίωση και ενίσχυση της αντίστασης των φυτών σε εχθρούς και ασθένειες.
- Σ’ αυτή οφείλουμε το λεπτό άρωμα του αέρα το οποίο αναπνέουμε αποτέλεσμα μηχανισμού προσέλκυσής της από τα λουλούδια.
- Σ΄ αυτή οφείλεται το χρώμα της Άνοιξης με τα διάφορα λουλούδια να ανταγωνίζονται σε ομορφιά και χρώμα για την προσέλκυση της.
- Μέσω της επικονίασης που επιτελεί, βελτιώνει τη γονιμότητα και την προστασία του εδάφους.
- Μας προσφέρει μοναδικά φυσικά προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας με θεραπευτική δράση τα οποία συμβάλουν στην υγεία μας.
- Μας διδάσκει μέσα από την κοινωνία της, την οργάνωση, τον αλτρουισμό , το ομαδικό πνεύμα και την συνεχή προσπάθεια για επιβίωση του συνόλου.
- Γιατί είναι το μοναδικό παραγωγικό ζώο το οποίο δεν εξημερώθηκε και δεν θανατώνεται για την εκμετάλλευση του.
- Μέσα από την αγνότητα του κεριού της προσευχόμαστε για τη Θεία Χάρη.
- Αγαπάμε τη μέλισσα γιατί χωρίς αυτή, η επιβίωση και η ανθρώπινη ζωή θα ήταν σχεδόν αδύνατη
Ότι αγαπάμε θα πρέπει να το φροντίζουμε και να το προστατεύουμε. Οι μέλισσες ανήκουν σ’ όλους μας και η προσφορά της στο οικοσύστημα μας αφορά όλους. Ο μελισσοκόμος απλά έχει την ευλογία να φροντίζει και να υπηρετεί αυτό το ωφέλιμο έντομο του πλανήτη. Γι’ αυτό και όλοι θα πρέπει να ευαισθητοποιηθούν για τη σωτηρία της μέλισσας από τα τοξικά φυτοφάρμακα, τα καταστροφικά ζιζανιοκτόνα, τη μόλυνση του περιβάλλοντος, του εδάφους και των νερών, των επερχόμενων κλιματικών αλλαγών και της ανθρώπινης παρέμβασης στο οικοσύστημα.
Κι ένα βίντεο του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών που δημοσιευθηκε στις 20 Μαϊου του 2020 και είναι αφιερωμένο στις μέλισσες και στους μελισσοκόμους.
