Οι νέοι του χωριού συνεχίζουν το έθιμο βουτώντας κάθε χρόνο για τον σταυρό
Οι μνήμες των Θεοφανείων στον Ξυλοσύρτη, όπως γιορτάζονταν πριν από δεκαετίες, ξαναζωντανεύουν μέσα από τις αφηγήσεις της Ευτυχίας Σπαχή, του Δημοσθένη Κουλουμπή και του Μανώλη Νιαπά. Η παράδοση, που συνδέει το θρησκευτικό δρώμενο του αγιασμού των υδάτων με τις ζωές των ανθρώπων του χωριού, αποτελεί μια πηγή περηφάνειας και συγκίνησης.
Ο Δημοσθένης Κουλουμπής θυμάται χαρακτηριστικά τη χρονιά του 1973, επί ιερέα Θεοφάνη Φάκαρου, όταν ως νεαρός βούτηξε για πρώτη φορά στα κρύα νερά με τους φίλους του, Θεολόγο Λυγίζο και Θανάση Μίχα, για να πιάσουν τον σταυρό. Όπως διηγείται, η παράδοση ήθελε τους νέους που έπιαναν τον σταυρό να τον περιφέρουν από σπίτι σε σπίτι, με τους χωριανούς να τους δίνουν ευχές αλλά και γενναιόδωρα φιλοδωρήματα. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα, αυτά τα φιλοδωρήματα ισοδυναμούσαν με έναν ολόκληρο ημερομίσθιο, αναδεικνύοντας τη σημασία του δρώμενου για την τοπική κοινωνία. Εκείνη τη χρονιά, μία επίσκεψη στον γειτονικό Χρυσόστομο κατέληξε σε μια απρόσμενη πράξη γενναιοδωρίας, που, όπως λέει ο Δημοσθένης, άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στη μνήμη του.
Η Ευτυχία Σπαχή αναπολεί τη χρονιά του 1998, επί ιερέα Λεωνίδα Γλαρού, όταν ο αδερφός της, Κώστας Σπαχής, μαζί με τον Ξενοφώντα Τσαρνά και τον Μανώλη Νιαπά βούτηξαν για τον σταυρό. Εκείνη τη χρονιά, ο Μανώλης κατάφερε να πιάσει τον σταυρό, μια στιγμή που έφερε χαρά και περηφάνεια στην οικογένεια και στο χωριό. Φέτος, ο γιος του Νίκος Νιαπάς, επί ιερέα Γρηγόριου Διάκου, ήταν αυτός που έπιασε τον σταυρό, συνεχίζοντας την οικογενειακή παράδοση.
Η Ευτυχία μοιράζεται επίσης την προσωπική της εμπειρία, καθώς ο δικός της γιος συμμετείχε στη διαδικασία από την ηλικία των 7 ετών μέχρι τα 25 του, όταν κατάφερε κι εκείνος να πιάσει τον σταυρό, γράφοντας τη δική του σελίδα σε αυτή την αδιάσπαστη παράδοση.
Στον Ξυλοσύρτη, η συμμετοχή των νέων στον αγιασμό των υδάτων αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της τοπικής ζωής. Κάθε χρόνο, τα μεγαλύτερα αγόρια του χωριού βουτούν στα κρύα νερά, συνεχίζοντας την παράδοση.
Παρακολουθήστε το βίντεο με τις συγκινητικές αφηγήσεις της Ευτυχίας Σπαχή, του Δημοσθένη Κουλουμπή και του Μανώλη Νιαπά:
