Κατά των Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων στην Ικαρία: Απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου

Η Θέση του Δήμου Ικαρίας στη Συνεδρίαση για την Ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων (ΕΠΑΥΑΠ)

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ

Από το πρακτικό της υπ’ αριθμ. 13ης/2023 κατεπείγουσας συνεδρίασης

του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ικαρίας

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Θέμα: Σύνταξη θέσης του Δήμου Ικαρίας στα πλαίσια της διαβούλευσης  για την Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του σχεδίου του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων  (ΕΠΑΥΑΠ)

ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 92/2023

Στον Άγιο Κήρυκο Ικαρίας, σήμερα Τρίτη 28 Νοέμβριου 2023 και ώρα 11:00 π.μ., το Δημοτικό Συμβούλιο συνήλθε σε κατεπείγουσα δια περιφοράς συνεδρίαση, κατόπιν της υπ’ αρ. 6811/27-11-2023  πρόσκλησης του Προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Παναγιώτη Καραγιαννάκη, η οποία γνωστοποιήθηκε στον Δήμαρχο και σε καθέναν από τους δημοτικούς συμβούλους, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 67 του Ν.3852/2010 (ΦΕΚ 87/Α΄/7-6-2010), όπως αυτό αντικαταστάθηκε από το άρθρο 74 του Ν. 4555/2018 (ΦΕΚ 133/Α΄/19-7-2018)

 Παρόντος και του Δημάρχου κ. Νικολάου Καλαμπόγια, διαπιστώθηκε από τον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου  πως υπήρχε νόμιμη απαρτία, δεδομένου ότι σε σύνολο 21 μελών έστειλαν μήνυμα είκοσι ένας (21)  μέλη και ονομαστικά οι:

Στην συνεδρίαση συμμετείχε η κ. Σπανού Κωνσταντίνα, υπάλληλος του Δήμου Ικαρίας, για  την τήρηση των πρακτικών.

Μετά τη διαπίστωση της απαρτίας, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Π. Καραγιαννάκης, κάλεσε το σώμα να εγκρίνει το κατεπείγον της συνεδρίασης και της συζήτησης του θέματος: Σύνταξη θέσης του Δήμου Ικαρίας στα πλαίσια της διαβούλευσης  για την στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του Σχεδίου του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων  (ΕΠΑΥΑΠ), επειδή η διαβούλευση στην οποία έχει τεθεί το θέμα, από την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων, λήγει στις 30/11/2023.

Το ΔΣ λαμβάνοντας υπ΄όψιν  το άρθρο 67,  παρ.5, του Ν. 3852/2010,

ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ ΟΜΟΦΩΝΑ

Εγκρίνει το κατεπείγον της παρούσης συνεδρίασης

Στη συνέχεια ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου έθεσε υπ΄όψιν του σώματος το παρακάτω κείμενο:

«Η Κυβέρνηση έχει εξαγγείλει διαβούλευση μέχρι τις 30-11-2023 https://herema.gr/el/announcement-seia-ndp-owf )με στόχο την  Έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης για την έγκριση, τον Δεκέμβριο 2023 (του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης ΥΑΠ και της αντίστοιχης Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για την Ελλάδα, που αφορά και την Ικαρία με δυο Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (ΠΟΑΥΑΠ). Προϋπόθεση αποτελεί η έγκριση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ). Αρμόδια αρχή διαχείρισης των δικαιωμάτων έρευνας και προσδιορισμού των ΠΟΑΥΑΠ έχει οριστεί η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ Α.Ε.). 

H  Ικαρία έχει εργαστεί ώστε να αποκτήσει ένα Σχέδιο Καθαρής Ενεργειακής Μετάβασης (ΣΚΕΜ). Το ΣΚΕΜ ΙΚΑΡΙΑΣ ολοκληρώθηκε και βρίσκεται στο τελικό στάδιο της διαβούλευσης.

https://ikaria.gov.gr/index.php/office-press/anakoinoseis/1387-%CE%AD%CE%BD%CE%B1%CF%81%CE%BE%CE%B7-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%B2%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7%CF%82-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF-%CF%83%CE%BA%CE%B5%CE%BC-%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%B1%CF%82.html

Η Ικαρία κινείται προς την ενεργειακή αυτονομία.

Η Ικαρία έχει 5 α/γ, 2 φ/β πάρκα και ένα υβριδικό έργο εν λειτουργία που όταν ολοκληρωθεί η απόδοσή του θα παρέχει το 30% της ετήσιας ενεργειακής ζήτησης της Ικαρίας.

Η Ικαρία προσβλέπει στην παραγωγή ηλεκτρισμού από γεωθερμία, ο δήμος έχει διοργανώσει ειδικές ημερίδες με το ΕΜΠ και το ΕΑΓΜΕ. Μάλιστα το ΕΑΓΜΕ έκανε έρευνα πεδίου στην Ικαρία και εντόπισε τουλάχιστον δυο θέσεις που είναι κατάλληλες για παραγωγή ηλεκτρισμού από γεωθερμία. Με το υβριδικό έργο που ήδη λειτουργεί και ένα γεωθερμικό εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας η Ικαρία θα είναι σε θέση να έχει σταθερή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στα ίδια επίπεδα που έχουν και τα άλλα νησιά που είναι ενεργειακά αυτόνομα. Επίσης, έχει εκφραστεί η διάθεση για τη δημιουργία ενεργειακών κοινοτήτων ώστε να αντιμετωπιστεί, μεταξύ άλλων, και η ενεργειακή φτώχεια. Στον τομέα της εξοικονόμησης η Ικαρία εργάζεται επίμονα. Ο Δήμος έχει αλλάξει όλους τους λαμπτήρες του δημοτικού φωτισμού με LED και το ίδιο έχει κάνει σε πολλά δημοτικά κτίρια. Το ίδιο συμβαίνει και με τα περισσότερα κτίρια (Σχολεία, Υγεία) αλλά και με πολλούς οικιακούς καταναλωτές και επιχειρήσεις.

Η Ικαρία κάνει επί χρόνια ένα σταθερό αγώνα απεξάρτησης από το πετρέλαιο με καινοτόμες λύσεις και με τη μείωση της ζήτησης. 

Η Ικαρία με σειρά ομόφωνων αποφάσεων των δημοτικών της συμβουλίων έχει απορρίψει το σχέδιο για 110 χερσαίες Ανεμογεννήτριες ισχύος 330 MW στην οροσειρά της Ικαρίας από το 2011 μέχρι σήμερα. Έχουν διοργανωθεί από διάφορους φορείς εκδηλώσεις ενημέρωσης από το 2011 μέχρι σήμερα. Από την ΡΑΕ, το ΥΠΕΚΑ, την ενδιαφερόμενη εταιρεία δεν έχει υπάρξει κάποια επίσημη παρουσία και δεν έχει γίνει καμμιά ενημέρωση μέχρι σήμερα για αυτές τις 110 χερσαίες Α/Γ.

Στην Ικαρία προτείνονται 2 περιοχές ΠΟΑΥΑΠ πολύ μεγάλες. Ικαρία 1 έκτασης 181 τετραγωνικά  χιλιόμετρα, ισχύος 905 MW και Ικαρία 2 έκτασης 171 τετρ. Χιλιόμετρα, ισχύος 855 MW και καλωδιακή σύνδεση με τη Νάξο με καλώδιο 63 χλμ  81 χλμ αντίστοιχα. 

Η Ικαρία έχει έκταση 255 τετραγωνικά χιλιόμετρα και οι 2 προτεινόμενες ΠΟΑΥΑΠ έχουν έκταση 352 ξεπερνώντας κατά 138% την Ικαρία. Σε αυτές τις περιοχές θα επιβληθούν περιορισμοί, όπως η απαγόρευση αλιευτικών δραστηριοτήτων.

Θεωρούμε ότι οι δυο αυτές προτεινόμενες περιοχές ΠΟΑΥΑΠ Ικαρία 1 και Ικαρία 2 θα πρέπει να απαλειφθούν από τις προτεινόμενες ΠΟΑΥΑΠ, για τους εξής λόγους:

1. Έχει γίνει σαφές ότι η Ικαρία θέλει ενεργειακή αυτονομία και κινείται στην κατεύθυνση που κινούνται και τα νησιά Τήλος, Κύθνος, Αστυπάλαια και Χάλκη, τα οποία ο πρωθυπουργός κήρυξε ως ενεργειακά αυτόνομα, όπως φαίνονται στον επόμενο χάρτη σε σχέση με τις προτεινόμενες ΠΟΑΥΑΠ. Συχνά μάλιστα στις επιστημονικές και δημοσιογραφικές αναφορές η Ικαρία συμπεριλαμβάνεται στα νησιά που κινούνται προς την ενεργειακή αυτονομία (https://energypress.gr/news/ta-6-kainotoma-erga-prasinis-energeias-sta-ellinika-nisia-poia-briskontai-ypo-kataskeyi-kai )

Φαίνεται καθαρά ότι κοντά στα νησιά Τήλος, Κύθνος, Αστυπάλαια, Χάλκη δεν προτείνεται κάποια ΠΟΑΥΑΠ ενώ αντίθετα η Ικαρία σε απόσταση ενός ΝΜ από τις ακτές της έχει 2 πολύ μεγάλες τέτοιες περιοχές.

Η Ικαρία θα πρέπει να έχει την ίδια μεταχείριση με τα υπόλοιπα νησιά που κινούνται προς την ενεργειακή αυτονομία.

1. 

2. Η Ικαρία απορρίπτει το σχέδιο για 110 α/γ 330 MW σε όλη την οροσειρά της, κάτι που βλέπει σήμερα να αναθερμαίνεται αντί να καταργείται, με την πρόταση για δυο τεράστιων ΠΟΑΥΑΠ και την ευκολότερη διασύνδεση των χερσαίων Ανεμογεννητριών. Το προτεινόμενο σχέδιο υπεράκτιων Α/Γ ενισχύει την υλοποίηση των 110 α/γ. Η καταστροφή που θα επέλθει στις προστατευόμενες περιοχές της Ικαρίας θα είναι ολοκληρωτική αφού η απώλεια των οικοτόπων εκτιμάται ότι θα είναι πάνω από 30-40% από την επικάλυψή τους από τα Αιολικά Πάρκα. Η σωρευτική επίπτωση των δυο τεράστιων ΠΟΑΥΑΠ δεν εκτιμάται πουθενά στην ΣΜΠΕ.
3. Η Ικαρία είναι σημαντική περιοχή πουλιών (IBA) διακριτή σε όλο το Αιγαίο, όπως φαίνεται και στον επόμενο χάρτη 2. Δεν υπάρχει η δέουσα εκτίμηση για τη σχέση της Ικαρίας με τις ΠΟΑΥΑΠ Ικαρία 1 και Ικαρία 2. Ακόμη περισσότερο δεν εξετάζονται οι σωρευτικές επιπτώσεις των υπαράκτιων Αιολικών Πάρκων στα πουλιά. Σημαντικό σημείο είναι οι προσκρούσεις πουλιών αλλά και η δημιουργία μεταναστευτικών φραγμών.

   

    

4. 1. Οι ΠΟΑΥΑΠ Ικαρία 1 και Ικαρία 2 προτείνονται χωρίς να υπολογίσουν τις ακτοπλοϊκές γραμμές που διέρχονται από την Ικαρία.
   • Υπάρχουν σχεδόν καθημερινά δρομολόγια στη Γραμμή Μύκονος-Εύδηλος και Μύκονος-Άγιος Κήρυκος (Μπλέ γραμμή).
   • Συχνά υπάρχει το δρομολόγιο για Πειραιά που πηγαίνει από Άγιο Κήρυκο για Νάξο- Πάρο (κόκκινη Γραμμή).
   • Συχνά υπάρχει το δρομολόγιο που συνδέει τον Άγιο Κήρυκο με Πάτμο και Δωδεκάνησα (πράσινη γραμμή). Αυτή τη γραμμή ακολουθούν και πολλά τουριστικά σκάφη που κάνουν ημερήσιες εκδρομές για Ικαρία -Πάτμο.
     
5. Οι ΠΟΑΥΑΠ Ικαρία 1 και Ικαρία 2 σχεδιάστηκαν χωρίς να υπολογίσουν τον εμπορικό ναυτικό δρόμο που περνάει από τον Κάβο Πάπα της Ικαρίας με πολύ μεγάλες συχνότητες πλοίων (Μπλέ γραμμή).
   
6. Δεν εκτιμήθηκε ότι στις προτεινόμενες ΠΟΑΥΑΠ Ικαρία 1 και Ικαρία 2 υπάρχουν επίσης εμπορικά δρομολόγια μεταφοράς οχληρών (καύσιμα) και μελλοντική μεταφορά απορριμμάτων από την Ικαρία σε Χίο. Τέλος, το πέρασμα του Κάβο Πάπα εκτός από μεγάλο πέρασμα πλοίων είναι και πέρασμα κητοειδών και μεγάλος ψαρότοπος και η προτεινόμενη ΠΟΑΥΑΠ Ικαρία 1 θα επιφέρει σημαντική οικονομική και κοινωνική διαταραχή λόγω της απαγόρευση του ψαρέματος σε όλη την περιοχή.
7. Για την ΠΟΑΥΑΠ Ικαρία 2 στο νότιο τμήμα της Ικαρίας, εκτός από συχνό ακτοπλοϊκό πέρασμα η περιοχή είναι σπουδαίος ψαρότοπος και θα επέλθει σημαντική οικονομική και κοινωνική διαταραχή από την απαγόρευση αλιείας που θα ακολουθήσει. Η νότια θάλασσα της Ικαρίας έχει επίσης θαλάσσιες συγκεντρώσεις μεγάλων πληθυσμών απειλούμενων πουλιών όπως οι Μίχοι. Η εγγύτητά της με τους Φούρνους και την Natura 2000 Ικαρίας- Φούρνων απειλεί τα προστατευόμενα είδη, όπως εξηγείται στο επόμενο σημείο 8.
8. Το 2020 η Ελλάδα καταδικάστηκε από Ε Δικαστήριο γιατί δεν έχει θεσπίσει στόχους διατήρησης ούτε για την Ικαρία, ώστε να είναι δυνατή η αξιολόγηση της επίπτωσης των 110 α/γ. Δεν έχει γίνει η ΕΠΜ των οικοτόπων της Ικαρίας ώστε να οριστεί το περιεχόμενο και οι στόχοι διατήρησης του αντίστοιχου ΠΔ που πρέπει να εκδοθεί. Αυτό συμβαίνει στις προστατευόμενες περιοχές στις χερσαίες ανεμογεννήτριες, και είναι αναμενόμενο ακόμη περισσότερο να ισχύει στις υπεράκτιες αφού η πολιτεία δεν έχει θεσπίσει στόχους διατήρησης για το θαλάσσιο περιβάλλον. Χωρίς στόχους διατήρησης δεν έχουν νόημα οι διενέργειες δέουσας εκτίμησης και οι ΣΜΠΕ. Και όμως με την ΣΜΠΕ του Σχεδίου του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων γίνεται Δέουσα Εκτίμηση.
9. Σημαντικός λόγος για να απαλειφθούν Οι ΠΟΑΥΑΠ Ικαρία 1 και Ικαρία 2 από τις προτεινόμενες ΠΟΑΥΑΠ είναι ότι πρώτα θα πρέπει να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις στο τοπίο από τις υπεράκτιες ανεμογεννήτριες και μετά να γίνουν οι μελέτες ΠΟΑΥΑΠ που να τις οριοθετούν. Επομένως η οριοθέτηση των ΠΟΑΥΑΠ Ικαρία 1 και Ικαρία 2 είναι αυθαίρετη. Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος και του τουρισμού με την κοινή θέα των γιγάντιων πάρκων και των φώτων που θα αναβοσβήνουν τη νύχτα, μπορεί να είναι πολύ σημαντική επίπτωση που δεν υπολογίζεται από την ΣΜΠΕ. Πόσω μάλλον που τα μεγέθη των δεκάδων και εκατοντάδων υπεράκτιων ανεμογεννητριών συγκρίνονται με …τον Πύργο του Άιφελ! (Ύψος του Πύργου του Άιφελ 300 μέτρα).
   
10. Δεν έχει εκτιμηθεί η μόλυνση των ψαριών και της τροφικής μας αλυσίδας που μπορεί να επέλθει από BPA (δισφαινόλη Α’ , άκρως καρκινογόνα ουσία), η οποία σχετίζεται με τη φθορά των πτερυγίων.  Τα αιολικά πτερύγια απελευθερώνουν από 0.5 έως 2.5 γραμμάρια καθαρής δισφενόλης Α (BPA) ετησίως. Στις υπεράκτιες ανεμογεννήτριες η απελευθέρωση καθαρής δισφενόλης Α είναι 40% μεγαλύτερη. (Πηγή: https://dwarsliggers.eu/index.php/2016-04-03-16-33-59/filosofie/28-economie/918-wordt-bisfenol-a-de-pfos-van-dewindenergie ). Το Norwegian Turbine Group υπολόγισε την ποσότητα εποξειδικής σκόνης για ολόκληρη την επιφάνεια των πτερυγίων σε περίπου 62 κιλά εποξειδική σκόνη σε όλη την επιφάνεια ανά έτος. Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) πρόσφατα μείωσε σημαντικά τις διατροφικές προσλήψεις δισφαινόλης Α από ανεκτή ημερήσια πρόσληψη 4 μικρογραμμαρίων το 2015 σε 0,04 νανογραμμάρια ανά κιλό σωματικού βάρους και ανά ημέρα. Η δισφαινόλη Α δημιουργεί επίσης σοβαρά προβλήματα για το νερό. 1 κιλό δισφαινόλης Α κάνει 10 δισεκατομμύρια λίτρα νερού αχρησιμοποίητα. Παράλληλα, η ΣΜΠΕ δεν αναφέρεται καθόλου στις σωρευτικές επιπτώσεις στα νερά και στο περιβάλλον της Ικαρίας από την  ευκολότερη διασύνδεση των χερσαίων Ανεμογεννητριών της Ικαρίας (σημείο 2).
11. Η χωροθέτηση των ΠΟΑΥΑΠ μόλις 1 ΝΜ από την ακτή αποτελεί σημαντική απόκλιση από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που σε εγκατεστημένες υπεράκτιες ανεμογεννήτριες η απόσταση από την ακτή είναι 14 ΝΜ και σε σχεδιαζόμενες είναι 33 ΝΜ. Ουσιαστικά στην Ελλάδα θα πρέπει να αναφερόμαστε σε παράκτιες και όχι υπεράκτιες ανεμογεννήτριες. Δεν έχει εκτιμηθεί η ηχητική όχληση σε καθημερινή βάση στα χωριά και τις ζώνες ενδιαφέροντος από τις παράκτιες ανεμογεννήτριες, ειδικά τις μέρες που θα φυσάει και ο ήχος θα μεταφέρεται πιο έντονα. Αναμένεται μεγάλη ποιοτική υποβάθμιση της ποιότητας ζωής, του τουρισμού αλλά και του οικοσυστήματος.
12. Δεν έχει προηγηθεί στρατηγικός σχεδιασμός, ειδικότερα μέσω θαλασσίων χωρικών σχεδίων, που να στηρίζονται στην οδηγία για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Επομένως δεν γνωρίζουμε αν μπορεί στο μέλλον να εκτιμηθεί ότι υπάρχουν και νέοι θαλάσσιοι οικότοποι στη θάλασσα της Ικαρίας που θα πρέπει να ενταχθούν σε κάποιο είδος προστασίας. Η ίδια η ΣΜΠΕ δεν εξετάζει καθόλου τις επιπτώσεις στα ψάρια, παρ’ ότι αυτές αναφέρονται ρητά στο έγγραφο καθοδήγησης για τα εργα αιολικής ενέργειας. Τι επιπτώσεις θα υπάρχουν στα ψάρια τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία, οι υποθαλάσσιες διαταραχές λόγω θορύβου, δεν γνωρίζουμε. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι η Ικαρία είναι περιοχή σημαντική για τα θαλάσσια θηλαστικά
13. Δεν έχουν εκτιμηθεί οι επιπτώσεις της θερμότητας κατά μήκος των υποθαλάσσιων καλωδίων και πόσο αυτές συσχετίζονται τόσο στον προσανατολισμό πολλών ειδών με αλλά και με τη δημιουργία διαδρόμων για να επεκταθούν στη Μεσόγειο ξενικά είδη εισβολείς.

Πιστεύουμε ότι δεν αξίζει να θυσιάσουμε το περιβάλλον τα τοπία και άλλες οικονομικές δραστηριότητες στην Ικαρία για την παραγωγή περισσότερης ενέργειας που δεν χρειαζόμαστε, γι αυτό και ζητάμε μαζί με την απόσυρση των ΠΟΑΥΑΠ Ικαρία 1 και Ικαρία 2 και την απόσυρση της αδειοδότησης των 110 ανεμογεννητριών στην Ικαρία.

Καταγγέλλουμε τη διαβούλευση που γίνεται, χωρίς να έχει προηγηθεί ενημέρωση του τοπικού πληθυσμού, που αποτελεί προϋπόθεση για διαβούλευση.

Καταγγέλλουμε τον ελάχιστο χρόνο διαβούλευσης που διατέθηκε για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα που αφορά σημαντικές πλευρές  όχι μόνο της οικονομικής ζωής αλλά και του περιβάλλοντος του Αιγαίου.

Σημαντικοί μέτοχοι stakeholders όπως οι αλιείς, οι ξενοδόχοι, δεν έχουν ενημερωθεί. Οι ψαράδες δεν γνωρίζουν ότι δεν θα μπορούν να ψαρεύουν εκεί που υπάρχουν Θαλάσσιες Α/Γ.

Οι δήμοι σύμφωνα με απόφαση του ΣΤΕ έχουν ισότιμη συμμετοχή με τις Περιφέρειες, ωστόσο ο Δήμος Ικαρίας δεν έχει καμμιά ενημέρωση για σχέδια που τον αφορούν.

Θεωρούμε απαράδεκτο ότι η διαβούλευση γίνεται με αποστολή e-mail στο υπουργείο. Δεν έχουμε συνολική εικόνα, κάτι που πρέπει να διασφαλίζουν οι διαβουλεύσεις.

Θεωρούμε επομένως ότι η διαβούλευση δεν γίνεται σωστά και δεν τηρούνται οι προβλέψεις της ΕΕ.»

Η Λαϊκή Συσπείρωση Ικαρίας κατέθεσε την παρακάτω τοποθέτηση:

«Αρχικά επισημαίνοντας την ένσταση μας για τον τρόπο που συζητάμε  το συγκεκριμένο θέμα σήμερα με την επιλογή της συνεδρίασης  “Διά περιφοράς”, τονίζουμε ότι με αυτό τον τρόπο δεν υπάρχει δυνατότητα η κάθε παράταξη και ο κάθε δημοτικός σύμβουλος να γνωρίζουν τις τοποθετήσεις των υπολοίπων, παρά μόνο εκ των υστέρων, όταν δηλαδή αναρτηθούν οι αποφάσεις στη “Διαύγεια”. Για μια ακόμα φορά τονίζουμε ότι το Δ.Σ επιβάλλεται να συνεδριάζει ζωντανά, ιδίως όταν καλούμαστε αν συζητηθούν σοβαρά θέματα όπως η άποψη του Δ.Σ για τον σχεδιασμό της κυβέρνησης για την Ανάπτυξη Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, εξασφαλίζοντας την πολιτική τοποθέτηση, τη ζωντανή συζήτηση αλλά και τη δυνατότητα υπεράσπισης των απόψεων των μελών του.

  Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα παραπάνω, καθώς και το γεγονός ότι γίνεται «διαβούλευση» χωρίς να έχει προηγηθεί ενημέρωση του τοπικού πληθυσμού, εξέλιξη που σε συνδυασμό με τον ελάχιστο χρόνο διαβούλευσης που διατέθηκε από το Υπουργείο περιβάλλοντος για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, που αφορά σημαντικές πλευρές  όχι μόνο της οικονομικής ζωής αλλά και του περιβάλλοντος όλου του Αιγαίου.

   Προτείνουμε σήμερα να εκφραστούν οι αρχικές ενστάσεις των παρατάξεων και το νέο  δημοτικό συμβούλιο να ασχοληθεί σε επόμενη συνεδρίαση με τα προβλήματα που θα επιφέρει με βεβαιότητα αυτός ο σχεδιασμός καθορίζοντας πιο ολοκληρωμένες  θέσεις με τις οποίες θα αγωνιζόμαστε τα επόμενα χρόνια.

    Το θέμα που μας απασχολεί σήμερα δεν αποτελεί «Κεραυνό εν αιθρία» ούτε προέκυψε από κάποια αστοχία του ΥΠΕΝ και της κυβέρνησης, είναι συνέχεια όλων των μέχρι σήμερα κυβερνητικών σχεδιασμών και «Προσαρμογής» της νομοθεσίας στους «Περιβαλλοντικούς στόχους» της Ε.Ε που όλες οι ελληνικές έχουν στηρίξει τόσο σε επίπεδο ευρωκοινοβουλίου όσο και στην ελληνική βουλή.

  Υπενθυμίζουμε ότι τα τελευταία χρόνια έχουν εγκριθεί στη Βουλή μια σειρά νομοί π.χο Ν. 4414/2016 «Νέο καθεστώς στήριξης των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας… και άλλες διατάξεις», ο Ν. 4685/2020 «Εκσυγχρονισμός περιβαλλοντικής νομοθεσίας, και λοιπές διατάξεις», η υιοθέτηση του ελληνικού κλιματικού νόμου (Μάιος 2021), η θέσπιση πλαισίου για την ανάπτυξη των Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (Ιούλιος 2022), νόμοι που φέρουν την σφραγίδα τόσο του ΣΥΡΙΖΑ όσο και της Ν.Δ. Ενώ  πριν λίγες μέρες (23 Νοεμβρίου 2023), εγκρίθηκε νέος νόμος σχετικά με  χωροταξικές – πολεοδομικές ρυθμίσεις, αξιοποίηση πόρων Πράσινου Ταμείου, λοιπές περιβαλλοντικές διατάξεις. Όλοι με βάση τις γνωστές ευρωενωσιακές κατευθύνσεις. Νόμοι που αποτελούν τον άξονα που διατρέχει τόσο την «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία», όσο και την πολιτική αρκετών κομμάτων στην χώρα μας που «πίνουν νερό στο όνομα της Ε.Ε». Η προωθούμενη πολιτική της λεγόμενης «πράσινης κοινωνικής συμφωνίας», προσπαθεί να διαχειριστεί το ίδιο πρόβλημα, μ’ αυτό που επιχείρησε να αντιμετωπίσει η πρόταση “NewDeal” σχεδόν έναν αιώνα πριν, το πρόβλημα της  υπερσυσσώρευσης  κεφαλαίου.

  Αυτό το στόχο υπηρετεί σήμερα η “απόσυρση” λιγνιτικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, παραδοσιακών δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, αεροπλάνων και οχημάτων που κινούνται με τα παραδοσιακά καύσιμα, δηλαδή την βενζίνη και το πετρέλαιο. Φυσικά, τα μέτρα λαμβάνονται στο όνομα της αναμενόμενης κλιματικής αλλαγής. Οι υφιστάμενες υποδομές παραγωγής, οι υποδομές μεταφοράς, ενέργειας και μετακίνησης, χαρακτηρίζονται ως “μη φιλικές προς το περιβάλλον” και εμφανίζονται νέες επενδύσεις σε “πράσινες” υποδομές ως λύσεις φιλικές για το περιβάλλον, δημιουργώντας καινούργιες αγορές τρισεκατομμυρίων δολαρίων παγκοσμίως.   Ο κύριος στόχος, της πολιτικής αυτής δεν είναι στην πραγματικότητα, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά  η θωράκιση και ανάπτυξη της κερδοφορίας του μεγάλου κεφαλαίου.   Γι’ αυτό, και όλοι οι νόμοι και οι εφαρμοστέες υπουργικές αποφάσεις διασφαλίζουν  μεγάλη κρατική στήριξη των νέων πράσινων επενδύσεων.

  Σε όλο τον κόσμο, οι εργαζόμενοι ανησυχούν -και ανησυχούν δίκαια- για την συνεχιζόμενη περιβαλλοντική και γενικότερη υποβάθμιση που βιώνουν. Αυτή την ανησυχία αξιοποιούν οι κυβερνήσεις και οι προπαγανδιστικοί μηχανισμοί, για να στοιχήσουν τους εργαζόμενους ως «ενεργούς υποστηρικτές» των σχεδίων τους.

    Όμως, οι προπαγανδιστικοί μηχανισμοί δεν μπορούν να συσκοτίσουν πως στην πραγματικότητα η υλοποίηση της “πράσινης μετάβασης”, έχει πολλαπλό  αρνητικό αποτύπωμα στο περιβάλλον.  Ο πραγματικός στόχος της πράσινης μετάβασης, δηλαδή το κέρδος, υπονομεύει την ισόρροπη σχέση ανάμεσα  στην  παραγωγική  δραστηριότητα και στο  περιβάλλον

  Μέσα σε αυτό το γενικό πλαίσιο –με το οποίο  δυστυχώς δεν διαφωνούν οι εκπρόσωποι των περισσότερων δημοτικών παρατάξεων και του δημοτικού Συμβούλιου- ανακοινώθηκε τέλος Οκτωβρίου το Σχέδιο του «Εθνικού Προγράμματος για την Υπεράκτια Αιολική Ενέργεια» και εξαγγέλθηκε από την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων  «διαβούλευση» επί Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, μέχρι τις 30-11-2023. Με στόχο την έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης τον Δεκέμβριο 2023 για το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων.

  Ο σχεδιασμός αυτός αφορά και την Ικαρία, αφού προβλέπονται δυο Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (ΠΟΑΥΑΠ).  Tο «ΙΚΑΡΙΑ1» πλωτό αιολικό πάρκο έκτασης 181km2 ισχύος 905MW και το «ΙΚΑΡΙΑ2» πλωτό επίσης έκτασης 171km2 ισχύος 855MW και τα 2 σε απόσταση 1852,25χλμ από την ακτή. Ισχύς δηλαδή 2,7 φορές παραπάνω από τις 110 χερσαίες ανεμογεννήτριες που υπάρχουν στους σχεδιασμούς του ομίλου Μυτιληναίου. Μιλάμε για τεράστια παραγωγή ενέργειας την οποία δεν θα την καρπωθεί ο λαός μας αλλά οι επιχειρηματικοί όμιλοι με επιβάρυνση οικονομική δική μας και του περιβάλλοντος.

  Επισημαίνουμε εκτός όλων των άλλων ότι η προβλεπόμενη διασύνδεση με βάση τον σχεδιασμό για την Υπεράκτια Αιολική Ενέργεια, θα επεκταθεί αντικειμενικά και στους σχεδιασμούς του ομίλου Μυτιληναίου για παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από το βουνό της Ικαρίας.  Η διασύνδεση είναι οργανικό στοιχείο του εν λόγω σχεδιασμού αφού επιτρέπει την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ και την μεταφορά της οπού διασφαλίζεται μεγαλύτερη κερδοφορία.

  Ο σχεδιασμός αυτός -που εδράζεται στο πολιτικό πλαίσιο που διαμόρφωσαν όλοι οι παραπάνω νόμοι- προβλέπει ωμά ότι δεν αρκεί η καταστροφή κάθε δάσους, κάθε βουνού, τώρα στο σχέδιο μπαίνει και η «Αξιοποίηση» της θάλασσας. Γιγάντιες ανεμογεννήτριες, που θα μπουν δίπλα στην ξηρά και σε ρηχά νερά, εκεί που ψαρεύουν οι τοπικοί ψαράδες. Μιλάμε για ανεμογεννήτριες τέρατα, με ύψος ενός μικρού βουνού, που θα κυριαρχούν στον ορίζοντα και θα δημιουργήσουν ανυπολόγιστες περιβαλλοντικές καταστροφές.

  Είναι τουλάχιστον θράσος να έρχεται αυτός ο σχεδιασμός για επέκταση των  ΑΠΕ, την ίδια ώρα που ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα του Γ΄ τριμήνου 2023 διαφόρων εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο χώρο της Ενέργειας και ενδεικτικά αναφέρουμε ότι μια από τις μεγαλύτερες από αυτές παρουσίασε αύξηση των προσαρμοσμένων κερδών κατά 87,5%.

  Ταυτόχρονα η κυβέρνηση διαφημίζει το «χρωματιστό Χαράτσι» … ως «δικαίωμα» στην επιλογή τιμολογίου από τα νοικοκυριά, κρύβοντας ότι όλοι οι δρόμοι οδηγούν σε ακόμα πιο ακριβό ρεύμα, και ότι επανέρχεται η περίφημη ρήτρα αναπροσαρμογής ως «Μηχανισμός Διακύμανσης» που βάζει φωτιά στα ήδη «φορτωμένα» τιμολόγια.

  Αυτή η πολιτική, από τη μια καταστρέφει το περιβάλλον και, από την άλλη φέρνει μόνο αυξήσεις στις τιμές του ρεύματος (10% από τον Οκτώβριο στο Νοέμβριο 2023),ενεργειακή φτώχεια και ταυτόχρονα εκτόξευση των κερδών των μονοπωλίων της Ενέργειας.

  Το πόσο φιλολαϊκή είναι η «πράσινη μετάβαση» φαίνεται από τη διεύρυνση της ενεργειακής φτώχειας που βιώνει ο λαός, που καίγεται στον καύσωνα και σκέφτεται να ανάψει το κλιματιστικό, γιατί δεν μπορεί να πληρώσει τους ασύλληπτους λογαριασμούς που του έρχονται. Η πολιτική της «πράσινης μετάβασης», της απελευθερωμένης ενέργειας, της απολιγνιτοποίησης, της προώθησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, του υγροποιημένου φυσικού αερίου φορολογεί μια οικογένεια που χρησιμοποιεί ηλεκτρικές σόμπες με 30 έως 40 ευρώ τη μέρα, για να βγάζουν δισεκατομμύρια ευρώ οι επιχειρηματίες των ΑΠΕ, οι παραγωγοί ενέργειας από φυσικό αέριο, οι μεγαλοκατασκευαστές που εγκαθιστούν ΑΠΕ σε όσο πιο δύσβατα μέρη μπορούν.  Η «πράσινη μετάβαση» τελικά καταδικάζει λαϊκές οικογένειες σε ενεργειακή φτώχεια. Την ίδια ώρα προωθεί περαιτέρω πανάκριβες ανανεώσιμες πηγές. 

  Το περιβαλλοντικό ζήτημα δεν είναι ούτε αταξικό ούτε υπερταξικό, είναι ένα κατ’ εξοχήν ταξικό ζήτημα. Οι αποδείξεις είναι πάρα πολλές. Ο σχεδιασμός για τα «Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα» που σήμερα μας απασχολεί προσφέρει ακόμα περισσότερες .Σε ποιους απευθύνονται αυτά τα πάρκα; Σε αυτούς που έχουν, «μεγάλα πορτοφόλια». Όλες αυτές οι ρυθμίσεις, οι «ευκολίες» και οι δυνατότητες που ανοίγονται, έτσι ώστε να αξιοποιηθούν πια και οι θάλασσες εκτός από τα βουνά, αναδεικνύουν την ταξική διάσταση αυτού του ζητήματος.

Το κριτήριο δεν είναι άλλο από την κερδοφορία των ομίλων στις ΑΠΕ, με μια τεχνογνωσία βέβαια που έρχεται κατευθείαν από τις πολυεθνικές της βόρειας Ευρώπης και μια ανώνυμη εταιρεία (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων-ΕΔΕΥΕΠ Α.Ε),  που θα ρυθμίζει όλο το πλαίσιο των θαλάσσιων πάρκων και θα διαχειρίζεται αυτή τα κρατικά δικαιώματα ως φορέας. Παραχωρείται δωρεάν και κατά παρέκκλιση, αν χρειαστεί των κειμένων διατάξεων η χρήση ακινήτων που ανήκουν στο δημόσιο, για έρευνα και εκμετάλλευση αυτών των υπεράκτιων αιολικών πάρκων. Και κάπως έτσι αυτά τα υπεράκτια αιολικά πάρκα προορίζονται να γίνουν το νέο  «Ελ Ντοράντο» των πράσινων αρπακτικών ενεργειακών ομίλων, που μετά τα βουνά της χώρας εξορμούν τώρα να κατακτήσουν και τα παράλια της.    Οι επιπτώσεις, όμως, στο θαλάσσιο οικοσύστημα από την κατασκευή και λειτουργία αυτών των πάρκων, θα επιβαρύνουν οπωσδήποτε την αλιεία, τη θαλάσσια πανίδα και θα είναι, βεβαίως, βαρύτατες.

 Στο νόμο που στηρίχτηκε ο σχεδιασμός αυτός  (Ν. 4964-2022 «….., θέσπιση πλαισίου για την ανάπτυξη των Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων … και λοιπές διατάξεις») Υπάρχει μία διάταξη για τη «λειτουργική ενίσχυση των επενδυτών». Τι θέλει να πει ο ποιητής;  Όλο αυτό σημαίνει ότι αυτοί οι ενεργειακοί κολοσσοί διασφαλίζουν απόλυτα τα κέρδη τους με την εγγυημένη τιμή που τους εξασφαλίζει η κυβέρνηση και οι υποστηρικτές της «Πράσινης μετάβασης» στην τιμή πώλησης της ενέργειας και μάλιστα ανεξάρτητα από την τιμή του χρηματιστηρίου ρύπων.

  Όσοι διαφωνούν με το σχέδιο της κυβέρνησης, αλλά συμφωνούν με τον στρατηγικό του στόχο πρέπει να  εξηγήσουν πώς αλλιώς θα πιαστούν οι στόχοι για «πράσινη ενέργεια» και απολιγνιτοποίηση, πώς θα πιαστούν οι στόχοι για τη διευρωπαϊκή αγορά ενέργειας, πώς θα υλοποιηθεί η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που έχει αναγορεύσει την Ελλάδα σαν περιοχή στρατηγικής σημασίας για την ανάπτυξη των ΑΠΕ.  Η απλή αλήθεια, που δεν τολμούν να πουν, είναι πως η «πράσινη ανάπτυξη», απαιτεί ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά παντού, σε βουνά και θάλασσες.

 Αν και με τα μέχρι στιγμής διαθέσιμα στοιχειά δεν μπορούμε ακόμη να αξιολογήσουμε με ακρίβεια τις περιβαλλοντικές και κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις από μεγάλης κλίμακας/βιομηχανικούς υπεράκτιους αιολικούς σταθμούς κρίνουμε σκόπιμο από σήμερα το Δημοτικό Συμβούλιο να εκφράσει την αντίρρηση του απέναντι στις προβλέψεις του «Εθνικού Προγράμματος για την Υπεράκτια Αιολική Ενέργεια», για δημιουργία δυο Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (ΠΟΑΥΑΠ)στο Ικάριο πέλαγος.

 Σε αυτή την κατεύθυνση και χωρίς να έχουμε αυταπάτες για την διαδικασία της διαβούλευσης, προτείνουμε να γίνουν δεκτά τα σημεία 2-13 του εισηγητικού σημειώματος ως προς την κατάθεση ενστάσεων(Το 1^ο σημείο επικαλείται το Σχέδιο Καθαρής Ενεργειακής Μετάβασης που αφενός δεν έχει εγκριθεί από το Δ.Σ, αφετέρου στηρίζεται στο ίδιο θεσμικό πλαίσιο που δημιουργεί τα προβλήματα που μας απασχολούν στην σημερινή συνεδρίαση), στα οποία πρέπει να προσθέσουμε:

• Τις επιπτώσεις στην προοπτική ανάπτυξης καταδυτικού τουρισμού & τις επιπτώσεις στον τουρισμό γενικότερα από την αισθητική υποβάθμιση του τοπίο.
• Τον προβληματισμό εάν πρόκειται να επηρεάσουν οι εργασίες τοποθέτησης υπεράκτιων αιολικών σταθμών τις θερμοπηγές και τους υδροφόρους ορίζοντες της νότιας πλευράς του νησιού.
• Τέλος με δεδομένο ότι θα αυξηθούν τα ακραία καιρικά φαινόμενα, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, αλλά και τους πολύ ισχυρούς ανέμους και τις θαλασσοταραχές που επικρατούν στην περιοχή, πρέπει να διερευνηθούν οι αναμενόμενες επιπτώσεις στους υπεράκτιους αιολικούς σταθμούς και οι κίνδυνοι για τους παράκτιους οικισμούς. 

Κλείνοντας προκειμένου το δημοτικό συμβούλιο να κάνει καθαρό ποια είναι η θέση του σχετικά με τους ενεργειακούς σχεδιασμούς που αφορούν τόσο το Σχέδιο του «Εθνικού Προγράμματος για την Υπεράκτια Αιολική Ενέργεια», όσο και την ενεργειακή πολιτική που υλοποιείται στην χώρα μας γενικότερα προτείνουμε το δημοτικό συμβούλιο παράλληλα με το κείμενο παρέμβασης στην διαβούλευση, να  εγκρίνει το σχέδιο απόφασης που καταθέτουμε, ως ένα βασικό πλαίσιο διεκδικήσεων που συμβάλει  στη  μέγιστη δυνατή συσπείρωση, για την αντιμετώπιση της επίθεσης επιχειρηματικών συμφερόντων στην Ικαρία και το φυσικό  της  περιβάλλον. 

Σχέδιο  απόφασης  Δημοτικού  συμβουλίου για τον σχεδιασμό των  «Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων»

Όλα όσα αναφέρθηκαν στην σημερινή συνεδρίαση ,σε συνδυασμό με τους επικινδύνους ενεργειακούς σχεδιασμούς που προωθεί και υλοποιεί η κυβέρνηση της Ν.Δ, πιστοποιούν ότι η «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία», το περιβόητο “πράσινο NewDeal”, κλπ, δεν αφορούν τίποτα άλλο, από την στήριξη των επιχειρηματικών ομίλων εις βάρος των εργαζόμενων στην ενέργεια και  του λαού γενικότερα.

Όπως όλα δείχνουν οι σχεδιασμοί αυτοί αφορούν και  τα νησιά μας. Για αυτό ακριβώς το λόγο επανέρχονται στο προσκήνιο τόσο η πρόταση του ομίλου Μυτιληναίου με την επανέκδοση της άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αιολικό σταθμό όσο και οι συνολικότεροι σχεδιασμοί της Κυβέρνησης μέσω του νέου «Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων».

Απέναντι σε όλα αυτά, το δημοτικό συμβούλιο Ικαρίας πιστεύοντας ότι πρέπει να διαμορφωθούν οι κατάλληλες συνθήκες μέγιστης συσπείρωσης φορέων και δημοτών , για την αντιμετώπιση της επίθεσης επιχειρηματικών συμφερόντων στην Ικαρία και  το φυσικό της περιβάλλον σήμερα  κάνουμε  καθαρό  ότι :      

• Καταγγέλλουμε τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς που υλοποιώντας όσα ορίζει η «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία», το μόνο που εξασφαλίζουν είναι η κερδοφορία των ποικιλώνυμων επιχειρηματικών  ομίλων.
• Δηλώνουμε ότι δεν αναγνωρίζουμε την εγκυρότητα του υπό διαβούλευση σχεδίου ΕΠΑΥΑΠ και της συνακόλουθης Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
• Εκφράζουμε την αντίθεσή μας στην επιχειρούμενη εγκατάσταση αιολικού πάρκου με την χωροθέτηση ΠΟΑΥΑΠ στο Ικάριο πέλαγος. Απαιτούμε την εξαίρεση της θαλάσσιας περιοχής της Ικαρίας από κάθε μελλοντική εγκατάσταση υπεράκτιων αιολικών σταθμών και επιφυλασσόμαστε για τυχόν νομικές ενέργειες στην περίπτωση μιας τέτοιας εξέλιξης.
• Λεμέ ΟΧΙ στην εγκατάσταση μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αιολικό σταθμό, που σχεδιάζει να εγκαταστήσει ο όμιλος Μυτιληναίου στην Ικαρία, σε κάθε εκδοχή του.
• Δηλώνουμε ότι θα στηρίξουμε κάθε κινητοποίηση και κάθε νομική ενέργεια που διεκδικούν την ακύρωση αυτών των σχεδιασμών .
• Διεκδικούμε ενέργεια κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα.

Το Δημοτικό Συμβούλιο μετά από διαλογική συζήτηση και λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα παραπάνω

Με είκοσι (20) ψήφους υπέρ (Ο δημοτικός σύμβουλος κ. Φ. Τσαντές δήλωσε «παρών»).

ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ ΟΜΟΦΩΝΑ

Στα πλαίσια της διαβούλευσης  για την Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του Σχεδίου του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων  (ΕΠΑΥΑΠ), το Δημοτικό Συμβούλιο Ικαρίας καταθέτει την παρακάτω θέση:

1. Η Ικαρία απορρίπτει το σχέδιο για 110 α/γ 330 MW σε όλη την οροσειρά της, κάτι που βλέπει σήμερα να αναθερμαίνεται αντί να καταργείται, με την πρόταση για δυο τεράστιων ΠΟΑΥΑΠ και την ευκολότερη διασύνδεση των χερσαίων Ανεμογεννητριών. Το προτεινόμενο σχέδιο υπεράκτιων Α/Γ ενισχύει την υλοποίηση των 110 α/γ. Η καταστροφή που θα επέλθει στις προστατευόμενες περιοχές της Ικαρίας θα είναι ολοκληρωτική αφού η απώλεια των οικοτόπων εκτιμάται ότι θα είναι πάνω από 30-40% από την επικάλυψή τους από τα Αιολικά Πάρκα. Η σωρευτική επίπτωση των δυο τεράστιων ΠΟΑΥΑΠ δεν εκτιμάται πουθενά στην ΣΜΠΕ.
2. Η Ικαρία είναι σημαντική περιοχή πουλιών (IBA) διακριτή σε όλο το Αιγαίο, όπως φαίνεται και στον επόμενο χάρτη 2. Δεν υπάρχει η δέουσα εκτίμηση για τη σχέση της Ικαρίας με τις ΠΟΑΥΑΠ Ικαρία 1 και Ικαρία 2. Ακόμη περισσότερο δεν εξετάζονται οι σωρευτικές επιπτώσεις των υπαράκτιων Αιολικών Πάρκων στα πουλιά. Σημαντικό σημείο είναι οι προσκρούσεις πουλιών αλλά και η δημιουργία μεταναστευτικών φραγμών.

   

    

3. Οι ΠΟΑΥΑΠ Ικαρία 1 και Ικαρία 2 προτείνονται χωρίς να υπολογίσουν τις ακτοπλοϊκές γραμμές που διέρχονται από την Ικαρία.
   • Υπάρχουν σχεδόν καθημερινά δρομολόγια στη Γραμμή Μύκονος-Εύδηλος και Μύκονος-Άγιος Κήρυκος (Μπλέ γραμμή).
   • Συχνά υπάρχει το δρομολόγιο για Πειραιά που πηγαίνει από Άγιο Κήρυκο για Νάξο- Πάρο (κόκκινη Γραμμή).
   • Συχνά υπάρχει το δρομολόγιο που συνδέει τον Άγιο Κήρυκο με Πάτμο και Δωδεκάνησα (πράσινη γραμμή). Αυτή τη γραμμή ακολουθούν και πολλά τουριστικά σκάφη που κάνουν ημερήσιες εκδρομές για Ικαρία -Πάτμο.

   

    

4. Οι ΠΟΑΥΑΠ Ικαρία 1 και Ικαρία 2 σχεδιάστηκαν χωρίς να υπολογίσουν τον εμπορικό ναυτικό δρόμο που περνάει από τον Κάβο Πάπα της Ικαρίας με πολύ μεγάλες συχνότητες πλοίων (Μπλέ γραμμή).
   
5. Δεν εκτιμήθηκε ότι στις προτεινόμενες ΠΟΑΥΑΠ Ικαρία 1 και Ικαρία 2 υπάρχουν επίσης εμπορικά δρομολόγια μεταφοράς οχληρών (καύσιμα) και μελλοντική μεταφορά απορριμμάτων από την Ικαρία σε Χίο. Τέλος, το πέρασμα του Κάβο Πάπα εκτός από μεγάλο πέρασμα πλοίων είναι και πέρασμα κητοειδών και μεγάλος ψαρότοπος και η προτεινόμενη ΠΟΑΥΑΠ Ικαρία 1 θα επιφέρει σημαντική οικονομική και κοινωνική διαταραχή λόγω της απαγόρευση του ψαρέματος σε όλη την περιοχή.
   
6. Για την ΠΟΑΥΑΠ Ικαρία 2 στο νότιο τμήμα της Ικαρίας, εκτός από συχνό ακτοπλοϊκό πέρασμα η περιοχή είναι σπουδαίος ψαρότοπος και θα επέλθει σημαντική οικονομική και κοινωνική διαταραχή από την απαγόρευση αλιείας που θα ακολουθήσει. Η νότια θάλασσα της Ικαρίας έχει επίσης θαλάσσιες συγκεντρώσεις μεγάλων πληθυσμών απειλούμενων πουλιών όπως οι Μίχοι. Η εγγύτητά της με τους Φούρνους και την Natura 2000 Ικαρίας- Φούρνων απειλεί τα προστατευόμενα είδη, όπως εξηγείται στο επόμενο σημείο 8.
7. Το 2020 η Ελλάδα καταδικάστηκε από Ε Δικαστήριο γιατί δεν έχει θεσπίσει στόχους διατήρησης ούτε για την Ικαρία, ώστε να είναι δυνατή η αξιολόγηση της επίπτωσης των 110 α/γ. Δεν έχει γίνει η ΕΠΜ των οικοτόπων της Ικαρίας ώστε να οριστεί το περιεχόμενο και οι στόχοι διατήρησης του αντίστοιχου ΠΔ που πρέπει να εκδοθεί. Αυτό συμβαίνει στις προστατευόμενες περιοχές στις χερσαίες ανεμογεννήτριες, και είναι αναμενόμενο ακόμη περισσότερο να ισχύει στις υπεράκτιες αφού η πολιτεία δεν έχει θεσπίσει στόχους διατήρησης για το θαλάσσιο περιβάλλον. Χωρίς στόχους διατήρησης δεν έχουν νόημα οι διενέργειες δέουσας εκτίμησης και οι ΣΜΠΕ. Και όμως με την ΣΜΠΕ του Σχεδίου του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων γίνεται Δέουσα Εκτίμηση.
8. Σημαντικός λόγος για να απαλειφθούν Οι ΠΟΑΥΑΠ Ικαρία 1 και Ικαρία 2 από τις προτεινόμενες ΠΟΑΥΑΠ είναι ότι πρώτα θα πρέπει να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις στο τοπίο από τις υπεράκτιες ανεμογεννήτριες και μετά να γίνουν οι μελέτες ΠΟΑΥΑΠ που να τις οριοθετούν. Επομένως η οριοθέτηση των ΠΟΑΥΑΠ Ικαρία 1 και Ικαρία 2 είναι αυθαίρετη. Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος και του τουρισμού με την κοινή θέα των γιγάντιων πάρκων και των φώτων που θα αναβοσβήνουν τη νύχτα, μπορεί να είναι πολύ σημαντική επίπτωση που δεν υπολογίζεται από την ΣΜΠΕ. Πόσω μάλλον που τα μεγέθη των δεκάδων και εκατοντάδων υπεράκτιων ανεμογεννητριών συγκρίνονται με …τον Πύργο του Άιφελ! (Ύψος του Πύργου του Άιφελ 300 μέτρα)
   
9. Δεν έχει εκτιμηθεί η μόλυνση των ψαριών και της τροφικής μας αλυσίδας που μπορεί να επέλθει από BPA (δισφαινόλη Α’ , άκρως καρκινογόνα ουσία), η οποία σχετίζεται με τη φθορά των πτερυγίων.  Τα αιολικά πτερύγια απελευθερώνουν από 0.5 έως 2.5 γραμμάρια καθαρής δισφενόλης Α (BPA) ετησίως. Στις υπεράκτιες ανεμογεννήτριες η απελευθέρωση καθαρής δισφενόλης Α είναι 40% μεγαλύτερη. (Πηγή: https://dwarsliggers.eu/index.php/2016-04-03-16-33-59/filosofie/28-economie/918-wordt-bisfenol-a-de-pfos-van-dewindenergie ). Το Norwegian Turbine Group υπολόγισε την ποσότητα εποξειδικής σκόνης για ολόκληρη την επιφάνεια των πτερυγίων σε περίπου 62 κιλά εποξειδική σκόνη σε όλη την επιφάνεια ανά έτος. Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) πρόσφατα μείωσε σημαντικά τις διατροφικές προσλήψεις δισφαινόλης Α από ανεκτή ημερήσια πρόσληψη 4 μικρογραμμαρίων το 2015 σε 0,04 νανογραμμάρια ανά κιλό σωματικού βάρους και ανά ημέρα. Η δισφαινόλη Α δημιουργεί επίσης σοβαρά προβλήματα για το νερό. 1 κιλό δισφαινόλης Α κάνει 10 δισεκατομμύρια λίτρα νερού αχρησιμοποίητα. Παράλληλα, η ΣΜΠΕ δεν αναφέρεται καθόλου στις σωρευτικές επιπτώσεις στα νερά και στο περιβάλλον της Ικαρίας από την  ευκολότερη διασύνδεση των χερσαίων Ανεμογεννητριών της Ικαρίας (σημείο 2).
10. Η χωροθέτηση των ΠΟΑΥΑΠ μόλις 1 ΝΜ από την ακτή αποτελεί σημαντική απόκλιση από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που σε εγκατεστημένες υπεράκτιες ανεμογεννήτριες η απόσταση από την ακτή είναι 14 ΝΜ και σε σχεδιαζόμενες είναι 33 ΝΜ. Ουσιαστικά στην Ελλάδα θα πρέπει να αναφερόμαστε σε παράκτιες και όχι υπεράκτιες ανεμογεννήτριες. Δεν έχει εκτιμηθεί η ηχητική όχληση σε καθημερινή βάση στα χωριά και τις ζώνες ενδιαφέροντος από τις παράκτιες ανεμογεννήτριες, ειδικά τις μέρες που θα φυσάει και ο ήχος θα μεταφέρεται πιο έντονα. Αναμένεται μεγάλη ποιοτική υποβάθμιση της ποιότητας ζωής, του τουρισμού αλλά και του οικοσυστήματος.
11. Δεν έχει προηγηθεί στρατηγικός σχεδιασμός, ειδικότερα μέσω θαλασσίων χωρικών σχεδίων, που να στηρίζονται στην οδηγία για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Επομένως δεν γνωρίζουμε αν μπορεί στο μέλλον να εκτιμηθεί ότι υπάρχουν και νέοι θαλάσσιοι οικότοποι στη θάλασσα της Ικαρίας που θα πρέπει να ενταχθούν σε κάποιο είδος προστασίας. Η ίδια η ΣΜΠΕ δεν εξετάζει καθόλου τις επιπτώσεις στα ψάρια, παρ’ ότι αυτές αναφέρονται ρητά στο έγγραφο καθοδήγησης για τα εργα αιολικής ενέργειας. Τι επιπτώσεις θα υπάρχουν στα ψάρια τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία, οι υποθαλάσσιες διαταραχές λόγω θορύβου, δεν γνωρίζουμε. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι η Ικαρία είναι περιοχή σημαντική για τα θαλάσσια θηλαστικά.
12. Δεν έχουν εκτιμηθεί οι επιπτώσεις της θερμότητας κατά μήκος των υποθαλάσσιων καλωδίων και πόσο αυτές συσχετίζονται τόσο στον προσανατολισμό πολλών ειδών με αλλά και με τη δημιουργία διαδρόμων για να επεκταθούν στη Μεσόγειο ξενικά είδη εισβολείς.

Επιπλέον από τα προαναφερθέντα, προβληματιζόμαστε και για τα εξής :

✓ Τις επιπτώσεις στην προοπτική ανάπτυξης καταδυτικού τουρισμού & τις επιπτώσεις στον τουρισμό γενικότερα από την αισθητική υποβάθμιση του τοπίο.

✓ Τον προβληματισμό εάν πρόκειται να επηρεάσουν οι εργασίες τοποθέτησης υπεράκτιων αιολικών σταθμών τις θερμοπηγές και τους υδροφόρους ορίζοντες της νότιας πλευράς του νησιού.

✓ Τέλος με  δεδομένο ότι θα αυξηθούν τα ακραία καιρικά φαινόμενα, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, αλλά και τους πολύ ισχυρούς ανέμους και τις θαλασσοταραχές που επικρατούν στην περιοχή, πρέπει να διερευνηθούν οι αναμενόμενες επιπτώσεις στους υπεράκτιους αιολικούς σταθμούς και οι κίνδυνοι για τους παράκτιους οικισμούς.

 Απέναντι σε όλα αυτά, το δημοτικό συμβούλιο Ικαρίας πιστεύοντας ότι πρέπει να διαμορφωθούν οι κατάλληλες συνθήκες μέγιστης συσπείρωσης φορέων και δημοτών, για την αντιμετώπιση της επίθεσης επιχειρηματικών συμφερόντων στην Ικαρία και  το φυσικό της περιβάλλον σήμερα  κάνουμε  καθαρό  ότι :​

➢ Καταγγέλλουμε τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς που υλοποιώντας   όσα ορίζει η «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία», το μόνο που εξασφαλίζουν είναι η κερδοφορία  των ποικιλώνυμων επιχειρηματικών  ομίλων.

➢ Δηλώνουμε ότι δεν αναγνωρίζουμε την εγκυρότητα του υπό διαβούλευση σχεδίου ΕΠΑΥΑΠ και της συνακόλουθης Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.

➢ Εκφράζουμε την αντίθεσή μας στην επιχειρούμενη εγκατάσταση αιολικού πάρκου με την χωροθέτηση  ΠΟΑΥΑΠ στο Ικάριο πέλαγος. Απαιτούμε την εξαίρεση της θαλάσσιας περιοχής της Ικαρίας από κάθε μελλοντική εγκατάσταση υπεράκτιων αιολικών σταθμών και επιφυλασσόμαστε για τυχόν νομικές ενέργειες στην περίπτωση μιας τέτοιας εξέλιξης.

➢ Λεμέ ΟΧΙ στην εγκατάσταση μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αιολικό σταθμό, που σχεδιάζει να εγκαταστήσει ο όμιλος Μυτιληναίου στην Ικαρία,  σε κάθε εκδοχή του.

➢ Δηλώνουμε ότι θα στηρίξουμε κάθε κινητοποίηση και κάθε νομική ενέργεια που διεκδικούν την ακύρωση αυτών των σχεδιασμών .

➢ Διεκδικούμε ενέργεια κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα.

Η παρούσα απόφαση έλαβε αύξοντα αριθμό 92/2023

Ύστερα από τα παραπάνω λύθηκε η συνεδρίαση.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ                                                        ΤΑ ΜΕΛΗ

του Δημοτικού Συμβουλίου

Παναγιώτης Καραγιαννάκης