ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ – ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ – ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ – VIDEOART – ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ – ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΩΝ – ΘΕΑΤΡΟ – ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ – ΠΑΡΤΙ – ΙΚΑΡΙΑΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
Οι Ικαριώτες κατακτούν… την καρδιά της Αθήνας!
Με θέμα τον Ικαριώτη και τη ζωή του, ιστορίες από το χτες και το σήμερα, στιγμές και μνήμες διασταυρώνονται, σμίγουν και μέσα από την προσέγγιση πολλών καλλιτεχνών και πολλαπλών τεχνών, μάς μεταφέρουν σε μια ζώσα Ικαρία, σ’ ένα νησί που βρίσκεται δίπλα μας αλλά και μέσα μας. Στο κέντρο είναι ο άνθρωπος και αυτόν θέλουμε να γνωρίσουμε από κοντά. Με υλικά από το παρελθόν αλλά και με την τεχνολογία του σήμερα.
Ιστορίες, εικόνες, ζωές, μνήμες, στιγμές και προϊόντα Ικαρίας στο πιο διαδραστικό, πολυτεχνικό, πολυφωνικό, σύγχρονο Φεστιβάλ για την Ικαρία στην Αθήνα.
17- 20 Δεκεμβρίου 2015 (Έναρξη Φεστιβάλ / οι αίθουσες ανοίγουν την Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου 18:00)
metamatic:taf – Νορμανού 5, Αθήνα, Στάση Μοναστηράκι.
Είσοδος Ελεύθερη.
Διοργάνωση: ikariamag.gr
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
ΕΚΘΕΣΕΙΣ – ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
ΤΟ ΑΓΓΙΓΜΑ (Έκθεση Φωτογραφίας & Videoart)
Στο «Άγγιγμα», οικείες φωνές και γνώριμα χέρια ανθρώπων της Ικαρίας, μας προσφέρουν μνήμες της προσφυγιάς στη Μέση Ανατολή. Ακούγονται ιστορίες για την Πείνα, το ταξίδι με τη βάρκα στις ακτές της Τουρκίας, την περιπλάνηση μέχρι το Τσεσμέ και τη Σμύρνη, και από εκεί, σε αγγλικά στρατόπεδα σε χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, ιστορίες για τη λήξη του Πολέμου και το ταξίδι της επιστροφής. Οι μνήμες είναι παιδικές, γιατί παιδιά ήταν οι αφηγητές στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι αφηγήσεις αναφέρονται στο παρελθόν, αλλά είναι σύγχρονες. Συνδιαλέγονται με το παρόν, σαν αυτό των ανθρώπων των χωρών της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, που διωγμένοι από τους Πολέμους, φτάνουν στις ακτές νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, μεταξύ αυτών και στην Ικαρία. Συνδιαλέγονται και με το μέλλον, το μόνο μέλλον που μπορεί να επιφυλάσσει η κήρυξη οποιουδήποτε Πολέμου, σε όποια γειτονιά του πλανήτη. Η Έκθεση αποτελείται από δύο μέρη: την έκθεση φωτογραφίας και την ακουστική προβολή των αφηγήσεων. Εικαστικό επίκεντρό της είναι τα χέρια των αφηγητών. Και αυτό διότι στα χέρια χαράσσονται τα χρόνια και οι μνήμες που αυτά κουβαλούν. Με τα χέρια οι άνθρωποι πράττουν και, εν τέλει, με αυτά προσφέρουν ό,τι δημιουργούν, υλικά και άυλα αγαθά, σαν τις ιστορίες που μας αφηγούνται.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ: Βασική ιδέα, επιμέλεια project, έρευνα: Ευφροσύνη Κουτσούτη, Φωτογραφία: Χρήστος Μαλαχίας, Video Art: Χρήστος Πετρόπουλος, Μουσική Σύνθεση – Sound Design: Χρυσάνθη-Ειρήνη Μπαρέλη, Επιστημονική επιμέλεια – Κείμενα: Μαρία Μπαρέλη-Γαγλία.
ΦΙΛΕΜΑ (Performance – Installation)
Μια κούζινα, μια τηλεόραση κι ένα παράθυρο. Μία γυναίκα κόβει κομμάτια την ήδη κατακερματισμένη μνήμη της, φιλεύοντας τους επισκέπτες της το παρελθόν της. Οι κρυμμένες εδώ και καιρό λέξεις, τραβούν στο σήμερα τη ζωή της από την Κατοχή, τη φυγή στη Μέση Ανατολή, την επιστροφή. Κάθε επισκέπτης και ένα ξεχωριστό κομμάτι ιστορίας. Στο δίπλα δωμάτιο, τα κομμάτια αυτά παίρνουν τη θέση τους και συνθέτουν ένα timeline που αποτυπώνει το δρόμο της προσφυγιάς. Όταν η γυναίκα λείπει, η τηλεόραση προβάλλει σύγχρονες στιγμές προσφυγιάς, δίδυμες των αναμνήσεων.
Η ιστορία βασίζεται σε συνέντευξη της Αργυρώς Τρυπουλά στο πλαίσιο έρευνας της Ευφροσύνης Κουτσούτη για λογαριασμό του Κέντρου Τεκμηρίωσης, Έρευνας & Δράσης Ικαρίας.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ: Βασική Ιδέα – Επιμέλεια – Performer: Ηλέκτρα Τσακαλία. Σκηνογραφία: Στέλλα Κυριακού, Φωτογραφίες: Χρύσα Καράφτη (το Φωτογραφείον). Ευχαριστούμε για τα βίντεο τους: Κώστα Πλιάκο και Γιώργο Μουτάφη.
ΚΑΠΝΙΣΜΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΑ (εικαστική έκθεση)
Ελεύθεροι, αφαιρετικοί πειραματισμοί από τον Μενέλαο Μανώλη, πάνω σε ικαριώτικα πορτρέτα. Τεχνοτροπίες και πειράματα με τη φωτογραφία, μολύβια, γόμες, ακουαρέλες, τέμπερες και κάρβουνα. Η ανήσυχη ψυχή του Ικαριώτη, γλυκιά και σκληρή, εύθυμη & τραχειά, η φωτεινή και σκοτεινή του όψη, η ελεύθερη φύση του. 7 πρόσωπα, 7 καριώτες που σε κοιτούν, σε ακούν και σου αποκαλύπτουν τις ζωές που μαρτυρά η θωριά τους.
ΜΗΤΡΩΑ ΓΗ (εικαστική έκθεση)
Η Μαργαρίτα Πλέσσα βλέπει την Ικαριά μέσα από τα μάτια της μητέρας της, δυο μάτια σαν κουμπιά μέσα στις κόγχες τους που κοιτούν τον κόσμο με αθωότητα, συμπόνια και με μια χαμένη τρυφερότητα. Δεν είναι μόνο τα μάτια, είναι και τα χέρια της που χάνουν το σχήμα τους από την πολύ δουλειά. Που έχουν φροντίσει ότι έχουν συναντήσει, που ξέρουν μόνο να δίνουν και αγνοούν παντελώς να ζητούν ή να δέχονται. Μ’ αυτά λοιπόν φτιάχνει την Ικαρία της. Και με το άρωμα του νυχτολούλουδου που την μεταφέρει στην αυλή του σπιτιού, στη γιαγιά με τα μακριά της κυματιστά γκρίζα μαλλιά, σαν την θάλασσα όπου χάθηκε ο παππούς. Και με τον πόθο να σκαρφαλώσει κι εκείνη στα βουνά της, εκεί όπου έρχονται τόσο κοντά η γη με τον ουρανό, που κάποιες φορές τσακώνονται. Της φαίνεται σαν να θέλουν να γοητεύσουν την θάλασσα, τόσο μαγευτικά όμορφη είναι.
ΙΚΑΡΟΣ & ΧΙΟΝΑ: ΜΙΑ ΙΚΑΡΙΩΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΥΘΟ (Videoart)
Η ιστορία της ταινίας μικρού μήκους του 14χρονου Πάναγιώτη Αρβανιτάκη βασίζεται σε μια τοπική παραλλαγή του μύθου του Ικάρου, την οποία κατέγραψε από κατοίκους του νησιού αρχικά ο Σάμιος λόγιος Επαμεινώνδας Σταματιάδης μετά από επίσκεψη του στο νησί της Ικαρίας περίπου στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ου αιώνα. Επίσης τη παραλλαγή αυτή αναφέρει και ο Ικάριος Ιστορικός Ιωάννης Μελάς στο βιβλίο του «ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ ΙΚΑΡΙΑΣ», καθώς και πιο πρόσφατα σε άρθρο της στην Ικαριακή εφημερίδα ΑΘΕΡΑΣ, η συμπατριώτισσα μας Αγγελική Πλούτη, πτυχιούχος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του πανεπιστημίου της Σορβώνης. Ο μύθος αναφέρεται στην ιστορία ενός νέου από το νησί της Δολίχης, του Ίκαρου και μιας νέας, της Χίονας, κόρης του ιδιότροπου βασιλιά της Κρήτης ο οποίος κρατούσε κλεισμένη στο μεγάλο του ανάκτορο θέλοντας να την παντρέψει μόνο με όποιον νέο κατέφθανε από την υπόλοιπη Ελλάδα στη Κρήτη και κατάφερνε να τη βρει και να την ελευθερώσει. Ο Ίκαρος κατάφερε να την ανακαλύψει και να τη παντρευτεί και έτσι ξεκίνησαν μαζί το ταξίδι για την επιστροφή τους στο τόπο του πετώντας με κέρινα φτερά πάνω από το Αιγαίο. Κατά το πέταγμα τους όμως, τα φτερά του έλιωσαν από τον ήλιο, έπεσε και πνίγηκε στη θάλασσα της Δολίχης που ονομάστηκε εκ τότε Ικαρία, ενώ η Χιόνα περίλυπη για το χαμό του αγαπημένου της, κατέφυγε και βρήκε παρηγοριά σε κοντινό νησί όπου από τότε ονομάστηκε Χίος. Η τοπική αυτή παραλλαγή σύμφωνα με τη Κα Πλούτη, έμεινε ζωντανή μέχρι τις δεκαετίες του 50’-60’ στο χωριό Χρυσόστομο Ικαρίας στα Περίχου όπου βρίσκεται και η Βαώνη. Εκεί θεωρείται ο χώρος της πτώσης του Ίκαρου, κοντά στις πλάκες της Βαώνης δίπλα στο παρακείμενο αρχαίο λατομείο στα Γυάλια, όπου μέσα στη θάλασσα υπάρχει ο μοναχικός βράχος, ο οποίος σύμφωνα με τους κατοίκους της Ικαρίας, αναδύθηκε μετά τη πτώση του ήρωα στο σημείο αυτό. Για τον λόγο αυτό, έδωσαν στον βράχο και το όνομα του και τον αποκαλούν “Ίκαρη”. Ο δημιουργός, μέσα από τη δικιά του ματιά, μεταφέρει την τοπική αυτή εκδοχή του Μύθου, με τη τεχνική του stop motion animation χρησιμοποιώντας τις αγαπημένες του φιγούρες Lego σε σκηνικά φτιαγμένα από τον ίδιο. Η συνέχεια στην οθόνη μας…
WHISPERS (εγκατάσταση πολυμέσων)
Ένα σαλόνι, ο χώρος της αναμονής, της ενθύμησης, της επικοινωνίας, της συνάντησης, της μοναξιάς, υποδέχεται τη μνήμη. Καρτ ποστάλ και φωτογραφίες από τους Ικάριους πρόσφυγες και μετανάστες του πρώτου μισού του 20ου αιώνα στη Μέση Ανατολή, την Αμερική και την Αυστραλία μπλέκονται με τη μουσική της εποχής όσο στα αυτιά μας φτάνουν ψίθυροι από την τότε αλληλογραφία των Ικαριωτών.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ: Εικαστική Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Βατούγιος, Sound Design: Γιώργος Μελεσανάκης, Φωνές, οι ηθοποιοί: Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Μαρία Κατσιαδάκη, Επιστημονική επιμέλεια – Έρευνα: Μαρία Μπαρέλη – Γαγλία, Αρχειακό υλικό: Αργυρώ Σαφού – Κουτσούτη, Ευφροσύνη Κουτσούτη, Κέντρο Τεκμηρίωσης, Έρευνας & Δράσης Ικαρίας.
ΠΟΡΤΡΑΙΤΑ ΙΚΑΡΙΩΝ (έκθεση φωτογραφίας)
Η Birgit Urban στο Παρίσι γνώρισε τους μεγάλους παίκτες της ασπρόμαυρης φωτογραφίας. Την Τίνα Μοντότι, τη Γκιζέλ Φρόυντ, τον Βάλτερ Ρόιτερ, τον Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν. Περνούσε τις μέρες της στα μουσεία, «βουτώντας» στις φωτογραφίες τους και ρουφώντας την ατμόσφαιρά τους. Περνούσε τα απογεύματά της σε καφέ, ξεφυλλίζοντας βιβλία φωτογραφίας. Πήρε την πρώτη της φωτογραφική μηχανή και ξεκίνησε. Δεν της αρέσουν οι επίπλαστες καταστάσεις. Συγκινείται με την ομορφιά της στιγμής. Γι’αυτό κατέληξε να φωτογραφίζει πορτρέτα ηλικιωμένων. Τα μάτια και οι ρυτίδες τους αφηγούνται την ιστορία μιας ζωής χωρίς λόγια. Τα αγαπημένα της «μοντέλα» τα ανακάλυψε στην Ικαρία. Απολαμβάνει τη συντροφιά της μηχανής της καθώς περιφέρεται στο νησί ή κάθεται σε κάποιο καφενείο, παρατηρώντας τους ανθρώπους. Ενώ κουβεντιάζει πίνοντας έναν καφέ, η κάμερα μπορεί να εμφανιστεί προσπαθώντας να αποθανατίσει την απόλυτη στιγμή όπου κάποιος μπορεί να «ανοίξει» προβάλλοντας την εσωτερική ομορφιά του.
#IKARIAGRAM (φωτοεγκατάσταση)
Ένα μαγικό τηλεσκόπιο μάς μεταφέρει στην Ικαρία μέσα από το #ikariamag, το hashtag του ikariamag,gr στο Instagram. Οι αναγνώστες του ikariamag.gr συμμετέχουν στην πιο ταξιδιάρικη, μαγική φωτοεγκατάσταση για την Ικαριά!
Επιμέλεια: Στέλιος Νικολακάκης
ΤΟ ΙΚΑΡΙΑΚΟ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟΝ
Το ikariastore.gr, το 1ο e-shop αποκλειστικά με προϊόντα Ικαρίας παρουσιάζει και διαθέτει γεύσεις, γλυκά, μεζέδες, εκδόσεις, κρασιά, φυτικά, χειροποίητα και άλλα αγνά αγαθά της ικαριακής γης.
Διοργάνωση: ikariamag.gr
àrteam:
Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Κωνσταντίνος Βατούγιος
Designer: Μενέλαος Μανώλης (Gtonic Design)
Παραγωγή: Στέλιος Νικολακάκης, Ηλέκτρα Πάστη, Ρένια Τσιτσιμπίκου. Συνεργάστηκαν οι Αμαλία Κοντογιάννη και Κική Τσαντίρη.
Χορηγοί: ikariastore.gr, Αναψυκτικά Ικαρίας “Κέφαλος”, Οινοποιεία Καρίμαλη, East Electronics, X Large (Wide Format Digital Printing)
Χορηγοί Επικοινωνίας: elculture.gr, Provocateur.gr, All About Festivals (aaf.gr), En Lefko 87.7, Kosmos 96.3, Ράδιο Ικαρία 87.6fm.
