Και στα νησιά Ικαρία, Λήμνο, Άγιο Ευστράτιο, Φούρνους, Οινούσσες, Ψαρά
Πρωτοκολλήθηκε χθες Δευτέρα 20 Μαΐου από το Γραφείο του Υφυπουργού Οικονομικών Χάρη Θεοχάρη, με αριθμό πρωτοκόλλου 69497-20/5/2024, η επιστολή – πρόταση του δημοτικού συμβούλου του Δήμου Ικαρίας Παναγιώτη Καραγιαννάκη για τη μείωση του ΦΠΑ και στα υπόλοιπα νησιά του Βορείου Αιγαίου, Ικαρία, Λήμνο, Άγιο Ευστράτιο, Φούρνους, Οινούσσες και Ψαρά, αναμένοντας πλέον την απόφαση του Υφυπουργού.
Ο κ. Καραγιαννάκης στην αιτιολογική έκθεση της πρότασής του, η οποία είχε αποσταλεί τον περασμένο Απρίλιο στον Υφυπουργό Οικονομικών, μεταξύ άλλων επισημαίνει ότι ο τουρισμός και στα μικρά νησιά πλήττεται στον ίδιο βαθμό με τα μεγάλα “προσφυγικά” νησιά Λέρο, Λέσβο, Κω, Σάμο και Χίο, καθώς επίσης και το εμπόριο, όπου συρρικνώνονται και σε πολλές περιπτώσεις κλείνουν εμπορικές επιχειρήσεις.
Ακολουθεί η πρόταση με την αιτιολογική έκθεση του κ. Καραγιαννάκη (04/04/2024):
Παρατείνουμε τη μείωση κατά τριάντα τοις εκατό (30%) των συντελεστών του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) για τα νησιά του Βορείου Αιγαίου που ανήκουν στην χωρική αρμοδιότητα των Δ.Ο.Υ. Μυτιλήνης , Σάμο και Χίο και για τα αγαθά και τις υπηρεσίες που προβλέπονται στις διατάξεις των παρ. 4 και 5 του άρθρου 21 του Κώδικα Φ.Π.Α. (ν. 2859/2000).
Αιτιολογική Έκθεση
Στην Οδηγία 2006/112/ΕΕ, και δη στο άρθρο 120 αυτής ορίστηκε ότι «Η Ελλάδα μπορεί να εφαρμόζει στους νομούς Λέσβου, Χίου, Σάμου, Δωδεκανήσου, Κυκλάδων και στα νησιά Θάσος, Βόρειες Σποράδες, Σαμοθράκη και Σκύρος χαμηλότερους συντελεστές έως 30 % από τους αντίστοιχους συντελεστές που εφαρμόζονται στην ηπειρωτική Ελλάδα.».
Το ειδικό αυτό καθεστώς θεσμοθετήθηκε με τη Συνθήκη προσχώρησης της Ελλάδας στην Ε.Ο.Κ. το 1981 και διατηρήθηκε και μετά τη λειτουργία της Εσωτερικής Αγοράς με την εφαρμογή της Οδηγίας 92/77/Ε.Ο.Κ. (μετά από διαπραγματεύσεις) και ενσωματώθηκε τελικά στην Οδηγία 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας, η οποία κωδικοποίησε όλη τη σχετική νομοθεσία.
Η Ελλάδα, έλαβε το δικαίωμα να εφαρμόσει ειδικό καθεστώς μειωμένου συντελεστή σε συγκεκριμένες νησιωτικές περιοχές για οικονομικούς και κοινωνικούς λόγους.
Δυνατότητα εφαρμογής μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ χορηγήθηκε, επίσης, και σε άλλα κράτη μέλη της Ένωσης (άρθρα 6 και 110 της Οδηγίας 2006/112/ΕΚ – Πορτογαλία, Γαλλία, Ιταλία, Δανία, Φινλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Αυστρία, Ισπανία). Είναι αξιοσημείωτο, μάλιστα, ότι οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ με γεωγραφικά κριτήρια αφορούν κυρίως νησιωτικές περιοχές. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η Δανία όπου ο ΦΠΑ δεν εφαρμόζεται στα νησιά Φερόε και στη Γροιλανδία, η Γερμανία όπου εξαιρείται το νησί Heligoland, η Ισπανία όπου εξαιρούνται τα Κανάρια νησιά, η Πορτογαλία όπου εξαιρούνται οι Αζόρες και η Μαδέρα και το Ηνωμένο Βασίλειο όπου εξαιρείται το IsleofMan.
Ωστόσο, η Ελληνική Κυβέρνηση, χωρίς μελέτη, η κατάργησε το ειδικό καθεστώτος ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου Συγκεκριμένα, με το ν. 4334/2015, καταργήθηκε σταδιακά το ειδικό καθεστώς ΦΠΑ που ίσχυε για τα νησιά του Αιγαίου. Ειδικότερα, οι εφαρμοζόμενοι μειωμένοι κατά 30% συντελεστές καταργήθηκαν από 1.10.2015 στα αναπτυγμένα τουριστικά νησιά με το υψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα, από 1.6.2016 στα λιγότερο αναπτυγμένα νησιά και από 1.1.2017 και στα πλέον απομακρυσμένα νησιά (Άρθρο 1γ’ Γ. ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3).
Στη συνέχεια, με το ν. 4446/2016 (άρθρο 118) παρατάθηκε μέχρι την 31.12.2017 το ειδικό καθεστώς ΦΠΑ στα νησιά των ανατολικών συνόρων της χώρας που πλήττονται από την προσφυγική κρίση και ειδικότερα τα νησιά των νομών Λέσβου, Χίου, Σάμου και Δωδεκανήσου (εκτός Ρόδου και Καρπάθου). Τέλος, με το ν. 4509/2017 (άρθρο 74 παρ. 1) και με διαδοχικές πράξεις νομοθετικού περιεχομένου προβλέφθηκε η διατήρηση του Φ.Π.Α. -ως ισχύει –μέχρι την 31.12.2020 για τα νησιά Λέρο, Λέσβο, Κω, Σάμο και Χίο.
Με την συγκεκριμένη τροποποίηση της διάταξης που προτείνεται θεραπεύεται το πρόβλημα ανταγωνιστικότητας των νησιών που ανήκουν στα διοικητικά κέντρα των προσφυγικών νησιών. Είναι στην πλειοψηφία τους μικρά και πολύ μικρά νησιά με πολύ χαμηλό κατά κεφαλή εισόδημα .
Στα νησιά αυτά πλήττεται ο τουρισμός στον ίδιο βαθμό με τα μεγάλα προσφυγικά νησιά. Ο λόγος είναι η έλλειψη διεθνών αεροδρομίων, πυλών εισόδου και κρατικών υποδομών. Η μείωση των διεθνών πτήσεων και η αποχώρηση των tour operators λόγω του προσφυγικού, επηρεάζει αναλογικά και τα μικρότερα νησιά που ανήκουν διοικητικά στα πέντε προσφυγικά νησιά.
Επιπλέον επηρεάζεται δυσμενώς το εμπόριο των μικρότερων νησιών αφού τα αγαθά επιβαρύνονται με μικρότερο ΦΠΑ στα διοικητικά κέντρα των περιφερειακών ενοτήτων σε σχέση με τα μικρά νησιά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την συρρίκνωση και σε πολλές περιπτώσεις το κλείσιμο των εμπορικών επιχειρήσεων σε αυτά τα νησιά. Αποτέλεσμα να δέχεται καίριο πλήγμα η οικονομία τους αλλά και η απασχόληση.
Τέλος, αλλά όχι λιγότερα σημαντικό είναι οι επιπτώσεις που δύναται να επιφέρει στα εθνικά συμφέροντα, η συρρίκνωση της οικονομίας και του πληθυσμού σ΄ αυτήν την ευαίσθητη γωνία της χώρας μας.
Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2021, όπως δημοσιεύτηκε από την ελληνική στατιστική αρχή στης 17-3-2023 , η περιφέρεια του Βορείου Αιγαίου αντιμετωπίζει πρόβλημα δημογραφικό έχοντας μείωση μόνιμου πληθυσμού 2,2%
ΙΚΑΡΙΑ 4-4-2024
Καραγιαννάκης Παναγιώτης
Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Ικαρίας
