Δελτίο Τύπου Αυτόνομης Συσπείρωσης Πολιτών Ικαρίας
Εδώ στην Ικαρία όλοι γνωρίζαμε μέχρι πρότινος ότι δεν υπάρχει κρατική (δημόσια) γη, αλλά μόνο ιδιωτικές και κοινοτικές (σήμερα δημοτικές) εκτάσεις. Αυτό είχε κατοχυρωθεί από την εποχή της τουρκοκρατίας, μετά από επίμονους και πολύχρονους αγώνες των προγόνων μας να κερδίσουν και να διατηρήσουν τα λεγόμενα «προνόμια», ανάμεσα στα οποία ήταν η διαχείριση, εκμετάλλευση και αξιοποίηση της ικαριώτικης γης. Το 1927 το Υπουργείο Γεωργίας χαρακτηρίζει τις δασικές εκτάσεις του νησιού διακατεχόμενες από το ελληνικό δημόσιο και τις τότε Κοινότητες. Αυθαίρετα, όπως αποδείχθηκε μερικές δεκαετίες αργότερα, όταν η Κοινότητα Αγίου Κηρύκου προσέφυγε στη Δικαιοσύνη, διεκδίκησε και κέρδισε το 1956 την πλήρη κυριότητα στα δάση της περιοχής της , τα οποία από τότε χαρακτηρίζονται ως κοινοτικά. Από τότε και μέχρι περίπου το 2010 οι πρώην Κοινότητες, οι Δήμοι και ο νυν ενιαίος Δήμος ενεργούσαν ως κύριοι αυτών των εκτάσεων, ασκώντας όλα τα δικαιώματά τους, ενοικιάζοντας, παραχωρώντας ή και πουλώντας (σε κάποιες περιπτώσεις) γη, ακόμη και στις εκτάσεις των πρώην Κοινοτήτων για τις οποίες ισχύει το καθεστώς της «διακατοχής». Τα τελευταία χρόνια όμως το Κράτος αμφισβητεί και αυτό το καθεστώς της διακατοχής, προσπαθώντας να γίνει πλήρης κύριος των δασικών εκτάσεων του νησιού μας. Πάλι αυθαίρετα εκδίδει εγκυκλίους και αποφάσεις, ερήμην της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στις οποίες χαρακτηρίζει τις δασικές εκτάσεις δημόσιες. Καθόλου τυχαία αυτές οι ενέργειες ταυτίζονται με τις δεσμεύσεις των μνημονίων, βάσει των οποίων το Κράτος προσπαθεί να γίνει αποκλειστικός κύριος των κοινοτικών γαιών, για να τις παραχωρεί ή να τις εκποιεί ανεμπόδιστα, με fast track διαδικασίες, σε ιδιώτες επενδυτές, για την εξυπηρέτηση των κερδοσκοπικών τους συμφερόντων, σε αντίθεση με τη βούληση και τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών.
Παράδειγμα αυτής της αμφισβήτησης και της αυθαιρεσίας είναι η ενέργεια της εταιρείας «ΔΕΗ Ανανεώσιμες», τον Αύγουστο 2016, που παρακάμπτοντας τον Δήμο πήρε τις σχετικές άδειες(;) από τις κρατικές υπηρεσίες να εγκαταστήσει ανεμογεννήτρια στη θέση Φύρην Άσπα Αγ. Κηρύκου, χωρίς την έγκριση του Δήμου, σε αντίθεση με τη μέχρι τότε πρακτική της εταιρείας, εφόσον στο παρελθόν είχε ενοικιάσει από την τότε Κοινότητα τον ίδιο χώρο για την εγκατάσταση των παλιών ανεμογεννητριών, αναγνωρίζοντάς την τουλάχιστον ως επικαρπωτή, ενώ το 2013 είχε καταθέσει αίτηση ενοικίασης δημοτικής έκτασης στο Δήμο Ικαρίας για την εγκατάσταση της ανεμογεννήτριας. Η αντιφατικότητα γίνεται ακόμη μεγαλύτερη στην περίπτωση των Ραχών (θέση Στραβοκουντούρα) όπου είχε συνάψει συμβόλαιο αγοράς γης από τον πρώην Δήμο Ραχών το 2004 για την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών του Υβριδικού έργου.
O Δήμος Ικαρίας, όπως και οι πρώην Κοινότητες έχουν στη διάθεσή τους συμβόλαια ενοικίασης εκτάσεων σε τρίτους, εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, επενδυτές για την εγκατάσταση Α/Γ, κτηνοτρόφους, όπως και δικαστικές αποφάσεις που αναγνωρίζουν το δικαίωμά τους να κατέχουν και να νέμονται τις κοινοτικές εκτάσεις ( π.χ. δικαστική απόφαση με αντίδικο τον Δασικό Συνεταιρισμό Βρακάδων, Κουνιάδων, Προεσπέρας)
Έχουμε λοιπόν καταρχάς τις, σε πολλές περιπτώσεις, προσπάθειες διακατοχικών πράξεων σε βάρος δημοτικών εκτάσεων, χωρίς τη συγκατάθεση του Δήμου και των πλησιέστερων χωριών, αλλά κυρίως έχουμε την ωμή και de facto αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της κοινωνίας της Ικαρίας στη γη της.
Γνωρίζοντας πολύ καλά ότι αυτό είναι μόνο η αρχή καλούμε το Δήμο να κάνει άμεσα ό,τι απαιτείται, για να εμποδίσει τον σφετερισμό και την εκποίηση της γης μας, με το χαρακτηρισμό της ως δημόσιας από το κράτος, καθώς και να διεκδικήσει την πλήρη και αποκλειστική κυριότητα των υπόλοιπων δασικών εκτάσεων του νησιού, όπως είχε κάνει η Κοινότητα Αγ. Κηρύκου πριν από έξι δεκαετίες για τα δάση της περιοχής της. Καλούμε και την κοινωνία του νησιού να είναι σε επιφυλακή, για να αποτρέψει απόπειρες καταπάτησης και αμφισβήτησης της κοινοτικής γης.
Αυτό που πρέπει να κάνουμε άμεσα, εντός του έτους, είναι να δηλώσουμε στο Εθνικό Κτηματολόγιο όλες τις εκτάσεις που θεωρούμε Δημοτικές-κοινοτικές, και αυτές είναι όσες περικλείονται από τον παλιό πετρόκτιστο φραγμό, τις δασικές εκτάσεις που αναφέρονται στις αποφάσεις του Υπουργείου Γεωργίας του 1927, καθώς και τις αναγνωρισμένες δασικές εκτάσεις της κοινότητας Αγ. Κηρύκου.
Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου και κυρίως η Δημοτική Αρχή έχει την τεράστια ευθύνη να διεκπεραιώσει αυτή την διαδικασία προτού να λήξει η άτυπη παράταση που έχει δοθεί, γιατί μετά η διαδικασία θα είναι πολύ δυσκολότερη.
Ικαρία, Οκτώβρης 2020
