Παρατηρήσεις στο Ειδικό Σχέδιο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών εξαιτίας Δασικών Πυρκαγιών του Δήμου Ικαρίας
Σε γενικές γραμμές κατανοούμε την επιταγή να συνταχτεί το συγκεκριμένο σχέδιο ως αρμοδιότητα και ευθύνη του δήμου να προσαρμοστεί στις κατευθύνσεις της νομοθεσίας.
Δεν είναι άλλωστε κάτι καινούργιο να αναφέρουμε συνοπτικά τα σχέδια Λάδων –Θεμιστοκλής – Ηράκλειτος – Αυγείας κλπ. Το Ιόλαος αποτελεί μέρος του γενικού σχεδίου πολιτικής προστασίας Ξενοκράτης που δυστυχώς αρκετές φορές αποδεδείχθηκε σχέδιο επί χάρτου με καταστροφικές συνέπειες σε αρκετές περιπτώσεις, τόσο σε υλικές ζημίες αλλά και σε ανθρώπινες ζωές.
Το σχέδιο το οποίο εγκρίθηκε από την Εκτελεστική Επιτροπή και εισηγείστε σήμερα στο Δ.Σ είναι σε γενικές γραμμές μια προσπάθεια αντιγραφής του σχεδίου που σας κοινοποιήθηκε από την Γενική Γραμματεία Πολιτική Προστασίας (Αρ. πρωτ: 8797- 6/12//2019).
Ωστόσο πιστεύουμε ότι αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινής με τις ευθύνες που επωμίζεται από αυτό το σχέδιο ο δήμος, πρέπει να προσθέσουμε στοιχειωδώς ορισμένα σημεία που θίγουν την ουσία του προβλήματος της πυρόσβεσης, που δεν είναι άλλο από την σταδιακή μεταφορά και αυτής της αρμοδιότητας στους δήμους :
Στον Πρόλογο : Τα αίτια μιας δασικής πυρκαγιάς δεν μπορούν να εμφανίζονται μόνο ως «φυσικό φαινόμενο», όπως προσπαθεί να το παρουσιάσει το σχέδιο.
Θα μπορούσε να προστεθεί: Η σταδιακή επέκταση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων μέσα στο δάσος, όπως η ανέγερση της πρώτης ή της δεύτερης κατοικίας, νόμιμης ή αυθαίρετης, η γειτνίαση των αγρών ή η καλλιέργεια μέσα σε φυσικά ή τεχνητά ή ξεχερσωμένα ανοίγματά του, δημιούργησαν προϋποθέσεις για επέκταση των πυρκαγιών. Στη χώρα μας συμβαίνει το παράδοξο πρώτα μια περιοχή να κτίζεται και μετά να γίνεται το σχέδιο πόλης. Επίσης, η εγκατάλειψη της υπαίθρου, ως συνέπεια της πολιτικής που σταθερά ακολουθήθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οδήγησε στη δραματική αύξηση της καύσιμης ύλης και στην ενοποίηση δάσους και κατοικιών. Συνοψίζοντας μπορούμε να πούμε ότι τα τελευταία χρόνια τα χωριά εισέβαλαν στο δάσος και το δάσος στα χωριά. Πολιτικές διαχωρισμού της κατοικίας και άλλων δραστηριοτήτων από το δάσος καθώς και η πυροπροστασία των οικισμών και μέσω του καθορισμού των χρήσεων γης είναι απαραίτητες.
Πρόληψη: Ένα ολοκληρωμένο σχέδιο πρέπει να περιλαμβάνει την οργανωτική προετοιμασία με οδηγίες, μέσα (μεταφοράς, επικοινωνίας, πυρόσβεσης, ατομικής προστασίας κ.λπ.), υποδομές, επάρκεια προσωπικού, κατάλληλη εκπαίδευση της πυροσβεστικής, των υπόλοιπων εμπλεκόμενων ομάδων εκτάκτων αναγκών, αλλά και του συνόλου των εργαζομένων και του πληθυσμού.
Θα πρέπει να σχεδιάζονται και να πραγματοποιούνται ασκήσεις ετοιμότητας και να υπάρχουν κατάλληλες οδεύσεις μαζικής διαφυγής και υποδομές και μέσα για την εκκένωση του πληθυσμού, εφόσον αυτή χρειαστεί ή για την προστασία του σε κατάλληλες εγκαταστάσεις.
Εκτίμηση των κινδύνων ανά περιοχή και ανάλογος σχεδιασμός αντιμετώπισης αυτών, επαρκές, μόνιμο, κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό έκτακτης ανάγκης, επαρκής εκπαίδευση των εμπλεκομένων φορέων, τακτική ενημέρωση και εκπαίδευση των κατοίκων.
Σχεδιασμός των απαραίτητων δασοτεχνικών – αντιδιαβρωτικών – αντιπλημμυρικών έργων και εξασφάλιση των αναγκαίων πιστώσεων, στο πλαίσιο της συνολικής διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων και των ορεινών – ημιορεινών περιοχών.
Η εξασφάλιση επαρκούς χρηματοδότησης, μέσω του Κρατικού Προϋπολογισμού του Πυροσβεστικού Σώματος, για την κάλυψη των ελλείψεων, καθώς και του Εθνικού Συστήματος Υγείας, με το απαραίτητο προσωπικό και υποδομές, που να μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις καταστροφών από πλημμύρες, πυρκαγιές, σεισμούς.
Παρατηρήσεις στο σχέδιο
Στα Γενικά στοιχεία Δήμου: Στις υπηρεσίες/φορείς στα διοικητικά όρια του Δήμου Ικαρίας να προστεθούν : 1. Οι Τοπικοί Σταθμοί Παραγωγής-ΔΕΗ Ικαρίας, 2. Πρακτορείο ΔΕΔΔΗΕ Αγίου Κηρύκου, 3. Υποπρακτορείο ΔΕΔΔΗΕ Ευδήλου
Υπηρεσίες που παίζουν καθοριστικό ρόλο τόσο στην πρόληψη δασικής μη αστικής πυρκαγιάς (συντήρηση δικτύου και ειδικά αυτού που διέρχεται ή είναι πλησίον δασικών εκτάσεων) όσο και στην καταπολέμηση βιομηχανικής πυρκαγιάς (ικανό πυροσβεστικό σύστημα εντός και περιμετρικά του Σταθμού ΔΕΗ, ενδεχόμενη αναγκαστική διακοπή ηλεκτροδότησης περιοχών του νησιού). Σε δασική πυρκαγιά η διακοπή παροχής ηλεκτρικής Ενέργειας γίνεται είτε λόγω καταστροφής των δομών μεταφοράς (κολώνες, καλώδια, μ/σ, παροχές μέσης ή χαμηλής τάσης) είτε για προστασία ανθρώπινης ζωής στις επιχειρήσεις κατάσβεσης.
Στις παραγράφους 3.1 -3.4-4.1.4- 4.4.3- 4.5.3:
Κατάρτιση μνημονίων συνεργασίας με ιδιωτικούς φορείς για την εξασφάλιση επιπλέον πόρων προς ενίσχυση του έργου τους στην αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών και τη διαχείριση των συνεπειών λόγω δασικών πυρκαγιών, καθώς και στην υποστήριξη του έργου του Πυροσβεστικού Σώματος για τον έλεγχο και την καταστολή τους…
Κατάρτιση, σε συνεργασία με τις Τεχνικές Υπηρεσίες του Δήμου, μνημονίου συνεργασίας με ιδιωτικούς φορείς για την εξασφάλιση επιπλέον πόρων προς ενίσχυση του έργου του Δήμου στην αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών και τη διαχείριση των συνεπειών λόγω δασικών πυρκαγιών, καθώς και στην υποστήριξη του έργου του Πυροσβεστικού Σώματος για τον έλεγχο και την καταστολή τους…
Συνεργασία με το Γραφείο Πολιτικής Προστασίας του Δήμου στην κατάρτιση μνημονίου συνεργασίας με ιδιωτικούς φορείς για την εξασφάλιση επιπλέον πόρων προς ενίσχυση του έργου του Δήμου στην αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών…
Ενεργοποίηση μνημονίου συνεργασίας με ιδιωτικούς φορείς, μετά από σχετική εντολή Δημάρχου, για την εξασφάλιση επιπλέον πόρων για την ενίσχυση του έργου της καταστολής, που διενεργείται με ευθύνη του ΠΣ, σε περίπτωση που αυτοί ζητηθούν από το ΠΣ.
Εδώ είναι εξόφθαλμη η προσπάθεια να περάσει στο σχέδιο η μη κρατική ευθύνη τόσο στην πρόληψη όσο και στην καταπολέμηση ενός συμβάντος. Να διευκρινιστεί στο Δ.Σ. τι και ποιους εννοεί η εισήγηση της Εκτελεστικής Επιτροπής του δήμου και γιατί δεν αναφέρονται ονομαστικά στο σχέδιο. Αλλιώς να φύγουν από το σχέδιο.
Στο 7ο μέρος : Η δράση της οργανωμένης προληπτικής απομάκρυνσης ως μέτρο που δρομολογείται για την προληπτική προστασία των πολιτών, έχει χαρακτήρα μη υποχρεωτικό, βασιζόμενη στην ενημέρωσή τους για τον κίνδυνο και τις πιθανές συνέπειες που έχει η παραμονή τους στο χώρο για τον οποίο έχει ληφθεί η απόφαση της απομάκρυνσης
Ως προς τον χαρακτήρα του «μη υποχρεωτικού», προβάλλεται η λογική της ατομικής ευθύνης έναντι πιθανών καταστροφών. Να αποσαφηνισθεί κι αυτό στο Δ.Σ. Αλλιώς να φύγει από το σχέδιο.
Στο 7ο μέρος : Οι χώροι που επιλέγονται για να συγκεντρωθούν οι πολίτες που απομακρύνονται με οργανωμένο τρόπο πρέπει να εξασφαλίζουν εκ των προτέρων όλες τις προϋποθέσεις υγιεινής και ασφάλειας και να αποκλείουν το ενδεχόμενο της ανάγκης για εκ νέου απομάκρυνσή τους από το χώρο ή τους χώρους αυτούς
Ειδικό σχέδιο αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών εξαιτίας Δασικών Πυρκαγιών στην Ικαρία χωρίς να αναφέρονται ή έστω να προτείνονται συγκεκριμένα κάποιοι από τους χώρους αυτούς είναι προβληματικό έως προσχηματικό, πρέπει να προταθούν χώροι .
Κατόπιν αυτών αν γίνουν δεκτές οι παρατηρήσεις και οι προτεινόμενες προσθήκες τοποθετούμαστε θετικά σε διαφορετική περίπτωση δηλώνουμε παρών κατά την ψηφοφορία.
Για την Λαϊκή Συσπείρωση Ικαρίας
Νικόλαος Λαρδάς
